واکنش چغندرقند (Beta vulgaris L.) به طول روز قبل و بعد از ایجاد ساقه و گلﺩهی

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند

چکیده

این تحقیق در سال 1378 در دانشگاه ردینگ انگلستان انجام شد و هدف آن بررسی واکنش ارقام مقاوم (Saxon) و حساس(IC1) به ساقه دهی(Bolting) به طول روز قبل و بعداز شروع طویل شدنساقه و گلﺩهی بوده, هم چنینتعیین تأثیر تعداد روزی که گیاه قبل و بعداز شروع طویل شدنساقه در روز بلند یاروز مؤثر (18 ساعت (LDو روز کوتاه یا روزغیرمؤثر(12 ساعت،SD) سپری میﻧماید, روی زمان ظهور ساقه، پدیدار شدن اولین غنچه شکفته شده و پایان گلﺩهی هدف دیگر این تحقیق بود. در این بررسی تعدادی از گیاهان برای مدت متفاوتی در شرایط نوری روز کوتاه و تعدادی دیگر به همان مدت در شرایط نوری روز بلند قرار داده شد و پس از گذشت زمان معین با یکدیگر جابجا (شرایط نوری متضاد) گردیدند. برای این منظور گلخانهﺍی که دارای دو اطاقک رشد کاملاً مجزا بود انتخاب شد، که طول روشنایی در یکی از اطاقکﻫا 12 و در دیگری 18 ساعت بود. برای رسیدن به اهداف فوق دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول پس از بهارهﺳازی ریشهﻫا و کشت آنﻫا در گلدان و تأمین همزمان و یکسان آب و مواد غذایی، هشت گلدان 8 ،21 ،33 ،40 و 47 روز بعد از کشت از شرایط LD به شرایط SD و متقابلاً هشت گیاه از شرایط SD به شرایط LD منتقل شدند. در طول آزمایش تعداد هشتگلدان در شرایطSD و هشتگلدان درشرایطLD قرار داده شدند. در آزمایش دوم ابتدا اجازه داده شد گیاهان در شرایط روز بلند تولید ساقه گلﺩهنده بنمایند و پس از آشکارشدن ساقه گلﺩهنده نیمی از گلدانﻫا به شرایط SD منتقل و نیم دیگر از گلدانﻫا در همان شرایط LD باقی گذاشته شدند. تیمار زمان انتقال از SD به LD و بالعکس 8، 16،  24 و30 روز بعد از شروع طویل شدن ساقه اعمال گردید. ضمنا" تعداد هشت گیاه بعداز تولید ساقه گلﺩهنده به عنوان شاهد روز کوتاه در شرایطSD و تعداد هشت گیاه به عنوان شاهد روز بلند در شرایط LD نگهﺩاری شدند. در این تحقیق پدیدار شدن ساقه، پدیدار شدن اولین غنچه شکفته شده و پایان گلﺩهی مورد توجه قرار گرفت. نتایج نشانداد که گیاه چغندرقند بلافاصله پس از بهاره شدن به طول روز واکنش (حساسیت) نشان میﺩهد. در واقع مرحله غیرحساسی که در اغلب گیاهان یکساله وجود دارد، در این گیاه مشاهده نشد. این توانایی واکنش به طول روز تا مرحله تولید بذر ادامه یافت. در ضمن رقم حساس به ساقه دهی در مقایسه با رقم مقاوم در مدت زمان کوتاهﺗری ساقه و گل تولید کرد. این تفاوت, وقتی گیاهان دو رقم در طول روز کوتاه قرار گرفتند به طور چشمﮔیری آشکار شد. به طوریکه گیاهان رقم مقاوم پس از 154 روز در شرایط روز کوتاه ساقه گلﺩهنده تولید نکردند. گیاهان رقم مقاومی  که 21 روز بعداز ساقه دهی از شرایط روزبلند به شرایط روزکوتاه منتقل شدند، هرگز تولید گل نکردند. این نتایج نشان داد که نیاز رقم مقاوم به طول روزبلند میﺑاشد. بدین معنی که گیاهان رقم مقاوم جهت ایجاد ساقه گلﺩهنده و گلﺩهی به ترتیب هشت و 21 روز بنابه ضرورت به طول روز بلند نیاز دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of sugar beet (Beta vulgaris L.) to photoperiod before and after bolting and flowering

نویسنده [English]

  • M. A. Chegini
Sugar Beet Seed Institute, Iran
چکیده [English]

This research was carried at The University of Reading in 1999. The aim was to estimate the effects of 18 hd-1 (long-day, LD) and 12 hd-1 (short-day, SD) light exposure duration of plants before bolting or flowering on time to bolt and flower in two bolting susceptible (BSG, IC1) and bolting resistant (BRG, SAXON) genotypes of sugar beet. So, two experiments were conducted. The experiments were carried in a glasshouse containing two compartments. The photoperiod in compartments one and two was adjusted to 18 hd-1 and 12 hd-1,respectively. In the experiment one, the aim was to determine duration from root replanting to bolting and flowering. So, plants were exchanged from LD to SD and vice versa at 0, 8, 21, 33, 40, and 47 days after root replanting.  In the experiment two, the aim was to determine the duration from bolting to flowering. So, at first step we let all the plants bolt in the LD and then they were reciprocally exchanged from LD to SD and vice versa at 0, 8, 16, 24, 40, and 30 days after bolting. Results showed that BSG responded to LD from root replanting whereas BRG had a longer photoperiod-insensitive pre-inductive phase. The resistant genotype plants did not bolt even after 180 days. When BSG plants were exposed to SD after bolting all of them  eventually flowered. This results indicated that by the time of bolting, photoperiod requirement for flowering was also fulfilled, whereas BRG needed further inductive photoperiod after bolting to flower. Therefore, bolting and flowering are two independent phenomena and they require different LD cycles. BSG is a quantitative LD plant in which bolting and flowering occur sooner in LD than in SD. However, very resistant genotypes (e.g. Saxon) showed a more or less obligate requirement for LD and did not bolt in 12 h photoperiod within 180 days after root planting. So, it is suggested that sensitivity to day-length seems to be a good selection tool to reduce the tendency for bolting in plant populations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bolting
  • flowering
  • sugar beet
  • Vernalization photoperiod