ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید چغندرقند در دشت یکانات مرند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسنده

مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

چکیده

هدف از این تحقیق اندازه‌گیری خصوصیات خاک، ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید چغندرقند در دشت یکانات مرند ‌بود. بدین منظور ابتدا با استفاده از مدل فائو پتانسیل تولید آبی چغندرقند محاسبه و سپس ارزیابی تناسب واحدهای مختلف اراضی برای کاشت این محصول با روش پارامتریک صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که منطقه مرند برای کاشت چغندرقند دیم نامناسب است زیرا دوره رشد این محصول خارج از دوره رشد منطقه(21 آبان‌- 15 اردیبهشت‌ماه) ‌می‌باشد اما در این منطقه برای کاشت چغندرقند آبی محدودیت اقلیمی وجود ندارد. پتانسیل تولید چغندرقند در منطقه بااستفاده از مدل پتانسیل تولید آبی فائو 77 تن در هکتار برآورد شد. ارزیابی تناسب تک‌تک واحدهای اراضی با روش پارامتریک نشان داد که 85/5 درصد از کل اراضی مورد مطالعه برای کاشت چغندرقند در کلاس S2(نسبتاً مناسب)، 75/26 درصد در کلاسS3 (مناسب اما با سودآوری کم) و 9/52 درصد این اراضی در کلاس N(نامناسب) قرار گرفتند. همبستگی قوی بین شاخص اراضی محاسبه شده به روش پارامتریک و عملکرد فعلی زارعین(86/0= r2) نمایان‌گر دقت بالای این روش در ارزیابی اراضی است. محدودیت اصلی این اراضی برای کاشت چغندرقند، شوری خاک است. از سایر عوامل مؤثر در افت محصول می‌توان به تپه ماهور، شیب‌دار بودن اراضی و عوامل خاکی نامساعد (بافت سنگین، سنگریزه و... ) و مدیریت ضعیف زارعین اشاره نمود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of land suitability and Potential yield determination of sugar beet in Yekanat plain of Marand

نویسنده [English]

  • A. Farajnia
Instructor of Agricultural and Natural Resources Research Center, East Azarbaijan, Iran
چکیده [English]

The main objective of this research was the measurement of soil characteristics, land evaluation and determination of potential yield of sugar beet in Yekanat plain of Marand. For doing this, firstly, yield potential of sugar beet was estimated by FAO method and secondly land evaluation of different soil units for sugar beet cultivation was determined by parametric method. Results showed that Marand region is not a suitable area for rainfed sugar beet cultivation because the growing period of this region is shorter than that of sugar beet. However, the region does restrict the production of irrigated sugar beet. Potential root yield of sugar beet was estimated about 77 ton/ha by applying FAO method. Evaluation of land units using parametric method showed that the whole studied area can be classified into 5.8% moderately suitable(S2), 26.75% suitable but low profitable(S3) and 52.9% unsuitable (N) classes. Strong correlation between parametrically calculated land index and observed yield (r2=0.86) indicated the high accuracy of this method for land evaluation. Soil salinity is the main limiting factor for sugar beet cultivation in this area. Topography, slope of lands, soil coarse fragments and weak field management can be mentioned as other factors in yield decrease.

کلیدواژه‌ها [English]

  • land evaluation
  • Marand region
  • Parametric Method
  • sugar beet
  • Soil units
  • Yield potential