تأثیر مدیریت آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند کشت پاییزه

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد- دزفول

2 دانشگاه لرستان

3 استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

در اکثر مناطقی که چغندرقند به صورت پاییزه کشت می‌شود، انجام آبیاری برای تولید اقتصادی محصول ضروری می‌باشد. از طرفی در این گونه مناطق بخش عمده‌ای از بارندگی در زمستان و در طول فصل رشد چغندرقند اتفاق افتاده، که به نظر می‌رسد نقش مهمی در تأمین نیاز آبی محصول داشته باشد. از این‌رو به منظور تعیین سهم بارندگی و آبیاری‌های اوایل و اواخرفصل درتشکیل عملکرد چغندرقند، این آزمایش در سال زراعی 85-1384 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول اجرا شد. تیمارها شامل دور آبیاری 100، 150، 200، 250 و 300 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (به ترتیب I1-I5) و نیز بدون انجام آبیاری در بهار(I6)، سبز شدن با بارندگی و انجام آبیاری در بهار با دور 100 میلی‌متر (I7)، آبیاری در طول فصل با دور 100 میلی‌متر و بدون دریافت بارندگی(I8) و تیمار بدون دریافت بارندگی و آبیاری در بهار (I9) در مجموع نه تیمار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین تیمارهای آزمایش از نظر کلیه خصوصیات کمی و کیفی در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی‌دار وجود داشت. بیشترین و کمترین عملکرد ریشه (به ترتیب با 98/9 و 55/7 تن در هکتار) و عملکرد شکر (به ترتیب با 12/4 و 6/8 تن در هکتار) به ترتیب مربوط به تیمار آبیاری در طول فصل با دور 100 میلی‌متر و بدون دریافت بارندگی(I8) و تیمار سبز شدن با بارندگی و دریافت آبیاری در بهار با دور 100 میلی‌متر (I7) بود. بالاترین و کمترین درصد قند مربوط به تیمار دور آبیاری 250 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (I4) و دور آبیاری 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (I1) به ترتیب با 16/1 و 14/9 درصد بود. بیشترین و کمترین کارآیی مصرف آب برای تولید عملکرد ریشه و شکر به ترتیب مربوط به تیمار بدون انجام آبیاری در بهار (I6) و تیمار سبز شدن با بارندگی و انجام  آبیاری در بهار با دور 100 میلی‌متر (I7) بود. بارندگی به طور معنی‌داری باعث افزایش عملکرد ریشه و شکر و بهبود برخی از خصوصیات کیفی از قبیل پتاسیم ریشه، ضریب استحصال و قند ملاس شد. سهم بارندگی، آبیاری‌های اول فصل و اواخر فصل (بهار) در تشکیل عملکرد ریشه به ترتیب 12/3، 76/9 و 22 تن در هکتار و سهم آنها در عملکرد شکر به ترتیب 2/35، 9/86 و 2/5 تن در هکتار بود. بنابراین به نظر می‌رسد که آبیاری‌های اول فصل نقش اساسی تر در عملکرد چغندرقند دارند و آبیاری‌های بهاره و بارندگی‌ها در رتبه‌های بعد قرار داشته باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of irrigation management on quantitative and qualitative parameters of autumn-sown sugar beet

نویسندگان [English]

  • M. Hosseinpour 1
  • Seyed Hamzeh Hosseinian 2
  • V. Yousefabadi 3
1 Assistant professor at Safi-Abad Agricultural research Center- Dezful
2 University of Lorestan
3 Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده [English]

In regions with autumn-sown sugar beet planting, rainfall occurrence during sugar beet growth, especially in winter, has an economic and significant role in supplying the required water. This study was conducted to determine rainfall as well as early and late irrigation proportion on sugar beet performance in randomized complete block design with three replications in Safi-Abad Agricultural Research Center in 2005-06. Treatments were composed of five irrigation levels including irrigation after 100, 150, 200, 250, 300 mm evaporation from evaporation pan (I1-I5, respectively), no-irrigation in spring (I6), seedling emergence by rainfall and spring irrigation after 100 mm evaporation from evaporation pan (I7), irrigation during the growing season after 100 mm evaporation from evaporation pan (I8) and no -rainfall as well as -irrigation in spring (I9). Significant difference was observed among treatments for quantitative and qualitative traits (P < 0.01). The highest root yield (98.9 t ha-1) and sugar yield (12.4 t ha-1) was obtained in I8 and the lowest root yield (55.7 t ha-1) and sugar yield (6.8 t ha-1) was observed in I7 treatments. The highest (16.1%) and the lowest (14.9%) sugar content was observed in I4 and I1 treatments, respectively. The highest and the lowest water use efficiency for root and sugar yield was belonged to I6 and I7, respectively. Rainfall occurrence had significantly increased root and sugar yield and also improved some qualitative traits such as K content, purity, and molasses sugar. The contribution of rainfall, irrigation on early and late of growing season on root yield were 12.3, 76.9 and 22 t ha-1, respectively and their contribution on sugar yield were 2.3, 9.9 and 2.5 t ha-1, respectively. Therefore, it seems that early irrigation plays an important role on sugar beet yield formation and spring irrigation and rainfall occurrence are in next ranks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn-sown sugar beet
  • Irrigation
  • rainfall
  • Root and sugar yield
Cohen A. Sugar beet irrigation. 39th Winter Congress of International Institute for Sugar Beet; 1976,Bruxeles February; P.329-338.
Erdem Y, Erdem T, Halim O, Okursoy H. Irrigation scheduling for watermelon with crop water stress index (CWSI). J. Cent. Eur. Agric. 2005;6(4): 449-460.
Erie LJ, Franch DF. Water management of fall planted sugar beet in Salt River Valley of Arizona. Transc.ASAE.1968; 11:792-795.
HaghayeghiMoghadam SA, TohidlooGh, SH. Water use efficiency and yield of sugar beet under sprinkler and furrow irrigation. Journal of Agriculture Engineering Research. 2005; 6(22):1-14. (in Persian, abstract in English content).
Hang AN, Miller DE. Response of sugar beet to deficit, high-frequency sprinkler irrigation. I. Sucrose accumulation, and top and root dry matter production. Agron. J. 1986a; 78:10-14.
Hang AN, Miller DE. Response of sugar beet to deficit, high-frequency sprinkler irrigation. II. Sugar beet development and partitioning to root growth. Agron. J. 1986b; 78:15-18.
Hesadi  P, Fathollah Taleghani  D, Shiranirad  A, Daneshian  J, Jaliliyan A. Selection for Drought Tolerance in Sugar Beet Genotypes (Beta vulgaris L.).Biological Forum – An International Journal. 2015 7(1): 1189-1204
Hills FJ, Winter SR, Henderson DW. Sugar beets.Agron.Monogr.1990; 30:795-810.
Hosseinpour M, Sorooshzadeh A, Agha Alikhani M, FatollahTaleghani D, Khorramian M. The Effect of irrigation in spring on water use efficiency and yield of autumn sown sugar beet. Journal of Sugar Beet. 2007; 22(2):35-52. (in Persian, abstract in Englishcontent).
Hunsaker, DJ, Clemmens AJ, Fangmeier DD. Cotton response to high frequency surface irrigation. Agricultural Water Management.1998; 37:55-74.
Khorramian M, Hosseinpour M, Orazizadeh MR. Quality and quantity of the sugar beet crop in the furrow and drip irrigation methods in the north of Khuzestan. The final report of the research project.Safi-Abad Agricultural Research Center of Dezful.2005
Leufen  G, Noga  G, Hunsche  M. () Physiological response of sugar beet (Beta vulgaris) genotypesto a temporary water deficit, as evaluated with a multiparameterfluorescence sensor.Acta Physiol Plant. 2013 35:1763–1774
Miller DE, Hang AN. Deficit, high frequency irrigation of sugar beet with the line source technique. Soil Sci. Soc. Am. J. 1980; 44:1295-1298.
Mohammadian R, Moghaddam M, Rahimian H, Sadeghian SY.Effect of early season drought stress on growth characteristics of sugar beet genotypes. Turk J. Agric. For. 2004; 29: 357-368.
Reshvanloo AA. Irrigation Research and interaction of water and fertilizer on cotton, sugar beet, wheat, safflower and cowpea.The final report of the research project.1975.
Rimon D, Helena F, Cohen A. Effect of spring irrigation on autumn sown sugar beet.39th winter congress of international institute for sugar beet; 1976, Bruxeles February; P.387-396.
Sharifi H, HosseinPour M, Rahnama A. Effect of irrigation termination before harvest and late nitrogen application on sugar beet, yield and quality and root rot in Dezful. Journal of Sugar Beet. 2002; 17(2):86-98. (In Persian, abstract in English content).
Taleghani D, Sharifi H, Mesbah M, SadeghianMotaher SY, SadeghzadehHemayati S. Autumn development of cultivation of sugar beet, a solution for optimum use of water sources. Proceeding of Water, Agriculture and Future Challenges; 2004 Fed 18-19; Safi-Abad Agricultural Research Center.
Taleghani D, Sharifi H, Ahmadi M, Ashraf Mansouri GH, Moharamzadeh M, Javaheri MJ, Basati J, Ebrahimian H, SadegzadehHemayati S, Aghaeezadeh M, AbdollahianNoghabi M, Orazizadeh MR, Norinia A, HoSseanpoUr M, Sadeghian SY, Mohamadian R, Mahmodi SB, YosefAbadi V. Development of tropical sugar beet in Iran. 24-26 July 2010; 88-102. Environmental Sciences Research Institute, ShahidBeheshti University, Tehran.(in Persian, abstract in Englishcontent).
Tognetti R, Palladino M, minnocci A, Delfine S, Alvino A. The response of sugar beet to drip and low-pressure sprinkler irrigation in southern Italy.Agricultural water management.2003; 60:135-155.
Vahidi H, Rajabi  A, Haj SeyedHadi  MR, Fathollah Taleghani D. () Screening of  sugar beet (Betavulgaris L.) genotypes for drought tolerance. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 2013 6(16):1104-1113
Winter SR. Sugar beet yield and quality response to irrigation, row width and stand density. Journal of sugar beet research. 1989; 26(1):26-33.