بررسی قدرت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی بعضی از صفات فیزیولوژیکی گیاهچه های چغندرقند با استفاده از روش تجزیه دی الل

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

2 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند

چکیده

به منظور بررسی قدرت ترکیب پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) صفاتی چون قطر هیپوکوتیل، وزن تر هیپوکوتیل، طول هیپوکوتیل و طول ریشه گیاهچه های 28 روزه چغندر قند تلاقی های دی الل هفت رگه بدست آمد. تلاقی های حاصل با استفاده از روش چهارم گریفینگ (مدل B) در سال 1376-1375 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بذر 21 هیبرید در گلخانه موسسه تحقیقات چغندر قند واقع در کرج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کاشته و صفات مذکور پس از 28 روز اندازه گیری شد. نتایج حاصله از این بررسی نشان داد که اهمیت اثرات ترکیب پذیری عمومی برای صفت قطر هیپوکوتیل از اثرات ترکیب پذیری خصوصی آن بیشتر بود که نشان دهنده نقش اثرات افزایشی ژن ها در کنترل این صفت می باشد. اثرات ترکیب پذیری خصوصی برای قطر هیپوکوتیل و طول ریشه گیاهچه ها معنی دار بود. (p<0.05) در صورتیکه اثرات GCA و SCA برای وزن تر هیپوکوتیل معنی دار نبود. از آن جائی که صفات مذکور به ویژه قطر هیپوکوتیل با عملکرد ریشه و عملکرد قند همبستگی منفی دارد. اعمال گزینش برای این صفت می تواند در عملکرد محصول تاثیرگذار باشد. بنابراین برای صفاتی مثل قطر هیپوکوتیل که واریانس افزایشی در کنترل آن اهمیت دارد. استفاده از اعمال گزینش های دوره ای برای بالا بردن فراوانی ژنهای مطلوب در یک توده اصلاحی چغندرقند می تواند مفید قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

General and• specific combining ability of some physiological characters of sugar beet seedlings using a diallel cross analysis

نویسندگان [English]

  • F. Nazarian 1
  • S.Y. Sadeghian Motahar 2
1 College of Agriculture, University of Lorestan, Iran
2 Sugar Beet Seed Institute, Kara, Iran
چکیده [English]

The objective of this e~periment was to assess general and specific combining ability (GCA, SCA) of some physiological characters such as hypocotyl diameter, hypocotyl length, fresh weight of hypocotyl and root length of sugar beet seedlings at 28-days­old stage. An experiment with a 7*7 half diallel cross, using Griffing's method 4 (model B) was carried out in a greenhouse, at Sugar Beet Seed Institute in Karaj in 1996-1997. Seeds of 21 F1 hybrids were sown in boxes usingRCBD with three replications and the characters were measured after 28 days. The results showed that the effects of GCA for hypocotyl diameter were more important than the effects of SCA, indicating the role of additive genetic variance in controlling this character. The effects of GCA were also significant (p<0.01) for hypocotyl fresh weight but not (p>0.05) for root length of seedlings. The effects of SCA were significant (p<0.05) for hypocotyl diameter and root length of seedlings but were not significant (p>0.05) for hypocotyl fresh weight. Thus, these results suggesting that recurrent breeding selection program may be proposed to increase the frequency of favourable genes controlling these traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • GCI
  • SCA
  • Breeding and Sugar beet