ارزیابی مقاومت چند ژنوتیپ چغندرقند نسبت به نماتد مولد سیست در شرایط گلخانه

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی

2 استاد مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج، ایران.

3 استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

مقاومت 11 ژنوتیپ چغندرقند نسبت به نماتد مولد سیست در دو آزمایش جداگانه (در سال 1384) در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه بررسی شد. در هر آزمایش از هر ژنوتیپ50 گیاه‌چه توسط لاروهای فعال سن دوم نماتد مایه‌زنی شد. به هر گیاه‌چه 1000 لارو نماتد در چند نوبت مایه‌زنی شد. نه هفته پس‌ از آخرین مایه‌زنی لارو، تعداد سیست‌های تشکیل شده روی ریشه و درون ماسه اطراف هر گیاه‌چه شمارش و مبنای مقایسه مقاومت ژنوتیپ‌ها قرار گرفت. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد در هر دو آزمایش ژنوتیپ‌ها از نظر درصد مقاومت اختلاف معنی‌داری با یکدیگر دارند. آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال یک درصد ژنوتیپ‌ها را در سه گروه مقاوم، حساس و بسیارحساس دسته‌بندی کرد. منابع مقاومW-1009 ،W-1010  و رقم تجاری مقاوم نماکیل با کم‌ترین تعداد سیست در گروه مقاوم و رقم تجاری رسول با برخی هیبریدهای مورد بررسی جزو حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها دسته‌بندی شدند. هم‌چنین مشخص شد که ارزیابی در شرایط گلخانه روشی ساده و مؤثر برای انتخاب ژنوتیپ‌ها و لاین‌های مقاوم است و می‌توان در هر سال دو تا سه مرتبه در شرایط گلخانه توده‌های اصلاحی زیادی را ارزیابی کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of resistance of some sugar beet genotypes to beet cyst nematode under greenhouse conditions

نویسندگان [English]

  • N. Rahmani 1
  • M. Mesbah 2
  • P. Norouzi 3
  • S. B. Mahmoodi 3
1 Ms. of agricultural biotechnology
2 Professor of Seed and Plant Certification Institute, Karaj, Iran.
3 Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]

Resistance of 11 genotypes of sugar beet to cyst nematode was evaluated in two separate greenhouse experiments in completely randomized design. In each experiment, 50 seedlings of each genotype were inoculated with 1000 nematode larves in several times. After 9 weeks, the number of cysts on each plant was counted. Data were analyzed with SAS program. The results showed that the genotypes differed significantly in number of cysts on them in both experiments. Genotypes were classified into 3 groups: resistant, moderately susceptible and susceptible based onDuncanmethod at a = 0.01. W-1009,W-1010 and NEMAKIL were in resistant group, while Rasoul and some other  hybrids were in susceptible group. Finally , it was found that greenhouse evaluation is a simple and efficient method for screening  resistant genotypes and breeding lines and it can be used for 2-3 times in one year in greenhouse conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cyst nematode
  • greenhouse evaluation
  • resistance
  • sugar beet