تعیین ضریب استهلاک نوری و راندمان مصرف نور چغندرقند در شرایط مختلف تراکم و کود نیتروژن

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زراعت – دانشگاه تهران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

4 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند

چکیده

ضریب استهلاک نوری از ضرایب مهمی است که نشانگر میزان کاهش نور در جامعه گیاهی می‎باشد. در شرایط مطلوب، افزایش ماده خشک به طور خطی با جذب تجمعی نور ارتباط دارد و شیب این خط به عنوان راندمان مصرف نور خوانده می‎شود.  به منظور تعیین ضریب استهلاک نوری و راندمان مصرف نور در چغندرقند, آزمایشی در سال1380 به صورت کرت‎های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرحوم مهندس مطهری (کمال‎آباد کرج) انجام شد.  سه سطح تراکم بوته چغندرقند (D1=80000, D2=100000, D3=120000بوته در هکتار) در کرت اصلی و سه سطح کود نیتروژن (برابر با N0=100, N1=200, N2=300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در کرت فرعی قرار گرفت. در طول دوره تحقیق، 11 بار نمونه‎برداری انجام و صفات مختلفی نظیر شاخص سطح برگ، راندمان مصرف نور، ضریب استهلاک نوری، بیوماس اندام هوایی  اندازه‎گیری شده و مورد بررسی قرار گرفتند. راندمان مصرف نور تفاوت معنی‎داری  بین تیمارهای مختلف نداشت و مقدار آن برابر 008/0 کیلوگرم بر مترمربع بدست آمد. مقدار ضریب استهلاک نوری حدود 56/0 برآورد گردید. اثر تیمارهای مختلف در مرحله برداشت بر روی شاخص سطح برگ و کل ماده خشک نیز بدون معنی بود. با این وجود بیشترین سطح برگ به میزان 69/3 در تیمار 80000 بوته در هکتار مشاهده شد. تیمار 300 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار نیز بیشترین شاخص سطح برگ برابر 1/4  را در بین تیمارهای کودی داشت. تیمار 80000 بوته در هکتار با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تراکم 100000 بوته با مصرف 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار دارای بیشترین ماده خشک اندام هوایی در بین تیمارهای مختلف بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of sugar beet extinction coefficient and radiation use efficiency at different plant density and nitrogen use levels

نویسندگان [English]

  • S. Khayamim 1
  • D. Mazaheri 2
  • M. Bannayan 3
  • J. Gohari 4
  • M. R. Jahansooz 2
1 Agriculture Collage, Tehran University, Iran
2 Agriculture Collage, Tehran University, Iran
3 Agriculture Collage, Ferdosi University, Iran
4 Sugar Beet Seed Research Institute, Iran
چکیده [English]

Extinction coefficient (k) is an important index that shows the rate of light decrease in canopy. Net biomass accumulation is linearly related to cummulative light interception. The slope of this relationship is termed radiation use efficiency. A split plot experiment within randomized complete block design with three replications was conducted in April 2001 in Sugar beet Research station in Kamal Abad, Karaj. The main plots were sugar beet plant densities (D1=80000, D2=100000, D3=120000 p/ha) and subplots were nitrogen fertilizer in three levels (N0=100, N1=200, N2=300 kg N/ha). The plots were sampled 11 times during growth season and leaf area index, radiation use efficiency, extinction coefficient and total shoot biomass were measured. There was no significant difference in Radiation use efficiency among the treatments and it was about 0.008 kilogram per Meter Square. The extinction coefficient was about 0.56. The effect of treatments on leaf area index and total dry weight wasn’t significant, however the most LAI in plant density treatment was related to 80000 plants per hectare and among nitrogen fertilizer treatment was related to 300 kg/ha nitrogen. 80000 plants/ha with 200 kg/ha nitrogen and 100000 plants/ha with 300 kg/ha nitrogen had the most top dry matter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • extinction coefficient
  • Karaj
  • leaf area index
  • plant density
  • Radiation use efficiency
  • Soil nitrogen
  • sugar beet
  • Top Dry Weight