تـعییـن پـارامـتـرهـای ژنـتیـکی مـقـاومـت بـه عامل بیماری لکه برگی (cercospora beticola) چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد

2 هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند

چکیده

تجزیه ژنتیکی مقاومت به عامل بیماری لکه برگی با استفاده از روش تلاقی دی‎آلل‎کراس در شش رگه منوژرم دیپلوئید چغندرقند انجام گرفت. والدین و 15 هیبرید نسل اول (F1 ) در قالب یک طرح بلوکﻫای کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد - دزفول مورد ارزیابی قرار گرفتند. کرت‎ها پس از آلودگی یکنواخت  به عامل بیماری، بر اساس معیار، یک (بسیار مقاوم ) تا پنج (بسیار حساس) رتبه‎بندی شدند. تجزیه دی‎آلل به دو روش گریفینگ و جینکزوهیمن انجام شد. نتایج نشان داد که اثرات افزایشی و غیرافزایشی ژن‎ها در بروز حساسیت به سرکسپورا نقش دارد ولی سهم اثرات افزایشی ژن‎ها در توارث این صفت از اثرات غیر افزایشی بیشتر است و ژن‎ها با  غلبه نسبی در کنترل ژنتیکی بیماری لکه برگی دخالت دارند.  درصد وراثت‎پذیری عمومی و خصوصی مقاومت به بیماری لکه برگی به ترتیب 99% و 79% برآورد شد و با توجه به سهم عمده اثرات واریانس افزایشی و قابلیت توارث خصوصی بالا، بازدهی گزینش برای افزایش مقاومت به بیماری لکه برگی سریع می‎باشد. نتایج نشان داد که مقاومت به بیماری لکه برگی توسط ژن‎های مغلوب کنترل می‎شود. رگه‎های 7617 و 261 با شدت آلودگی کمتر (مقاومت بیشتر) ترکیب‎پذیری عمومی (GCA) بیشتری را نسبت به سایر رگه‎ها برای مقاومت به بیماری نشان دادند و در نتیجه به عنوان رگه‎های مناسب برای افزایش سطح مقاومت به بیماری لکه برگی قابل استفاده می‎باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of genetic parameters of resistance to cercospora leaf spot in sugar beet

نویسندگان [English]

  • M.R. Orazi zadeh 1
  • S. Y. Sadeghian 2
  • M. Mesbah 2
1 Agriculture Reseearch of Dezful
2 Sugar Beet Institute, Iran
چکیده [English]

A diallel cross analysis was used to estimate general and specific combining ability of resistance to cercospora leaf spot in six lines of sugarbeet. The parents and 15 hybrids (F1) were evaluated in a randomized complete block design with four replications at Safiabad Agricultural Research Center. A mixture of cercospora agent was grown in the laboratory in V8A media. The infection was created in "Khusestan", in 2001 by three times sprays. Genetic parameters were estimated by Griffing, Jinks and Hyman methods. The results showed that both additive and non-additive genetic effects contributed to the expression of this trait, but the portion of additive and heritable effects of genes are more important. Therefore, there is a relative dominance in genetic control of leaf spot infection. Broad sense and narrow sense heritability were 99% and 79%, respectively. Because of a high amount of additive gene effects and rather high narrow sense heritability, the selection efficiency would be successful in cercocpora leaf spot resistance. The results also indicated that the resistance to this infection could be controlled by recessive genes. Parents 7617 and 261 with less infection intensities have general combining abilities in resistance, so they are suitable parents for resistance increase and can be used in breeding program.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cercospora lraf spot
  • Dezful
  • diallele
  • disease
  • resistance
  • sugar beet