تأثیر کاربرد شیرآهک با غلظت‌های مختلف در سیلو بر کاهش ضایعات کمی و کیفی چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

2 دانشیار مؤسسه تحقیقات چغندرقند، کرج، ایران.

3 استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شیرآهک بر کاهش ضایعات چغندرقند در سیلوی کنار مزرعه طی سال‪های 84-1383 در قالب آزمایش فاکتوریل (2× 4) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در کرج انجام شد. غلظت‪های شیرآهک (فاکتور A) در چهار سطح: صفر، سه، چهار و پنج درصد پس‌از شستشوی ریشه‪ها اعمال شد. مدت نگه‌داری ریشه‪ها در سیلوی کنار مزرعه (فاکتور B) در دو سطح 30 و 60 روز بود. تشکیل سیلوی کنار مزرعه در سال 1383 در دهه دوم آبان و در سال 1384 در دهه سوم آبان بود و از رقم شیرین برای این منظور استفاده شد. صفات اندازه‪گیری شده شامل وزن ریشه‪ها، مقدار ساکارز، قند انورت، سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضر، قابلیت ارتجاعی ریشه و پوسیدگی بودند. دمای داخل سیلو طی مدت نگه‌داری اندازه‪گیری شد. نتایج نشان داد میانگین دمای روزانه سیلو در سال 1383 به اندازه 75/0 و 50/0 درجه سانتی‪گراد به ترتیب برای 30 روز اول و دوم نگه‌داری، بیش‌تر از سال 84 بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر سال بر صفات ضایعات وزنی، نیتروژن مضر، ماده خشک ریشه و قند انورت (P<0.01)، قابلیت ارتجاعی ریشه (مدول الاستیسیتی) و پوسیدگی ریشه معنی‪دار (P<0.05) بود. اثر مدت نگه‌داری بر صفات ضایعات قندی، درصد قند و نیتروژن مضر (برمبنای وزن خشک)، قند ملاس، ماده خشک ریشه و قابلیت ارتجاعی ریشه معنی‪دار (P<0.01) بود. تأثیر غلظت شیرآهک بر صفت قابلیت ارتجاعی ریشه (P<0.05) و درصد قند معنی‪دار (P<0.08) بود. بین دو عامل مدت زمان سیلو و غلظت شیرآهک اثرمتقابل معنی‪داری مشاهده نشد. اثر محلول‪پاشی شیرآهک سه درصد موجب کاهش معنی‪دار درصد پلاسیدگی ریشه حدود دو درصد و افزایش معنی‪دار قابلیت ارتجاعی ریشه به مقدار 39/0 مگانیوتون بر مترمربع در مقایسه با تیمار شاهد شد. بین ضایعات قندی در تیمارهای شیرآهک اختلاف معنی‪داری مشاهده نشد، با این وجود تأثیر شیرآهک سه درصد روی درصدقند بر مبنای وزن خشک 5/1 درصد بیشتر و ضایعات وزنی به‌طور معنی‪داری کم‌تر از تیمارهای شیرآهک چهار و پنج درصد بود. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست آمده در مناطقی که دارای شرایط آب و هوایی مشابه منطقه کرج هستند، شستشو و پاشش شیرآهک سه درصد بر ریشه چغندرقند قبل از سیلو موجب کاهش پلاسیدگی و افزایش قابلیت ارتجاعی ریشه شده و قابل‪توصیه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of lime concentrations on reduction of sugar and mass losses of sugar beet in storage

نویسندگان [English]

  • B. Babaei 1
  • M. Abdollahian-Noghabi 2
  • S. B. Mahmoudi 3
1 Instructor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2 Associate Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI), Karaj, Iran
3 Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]

An experiment was conducted to evaluate the effect of lime application on the mass and sugar losses reduction from 2004 to 2005 in Karaj. Four lime concentrations of 0, 3, 4 and 5 percent (factor A) and storage durations of 30 and 60 days (factor B) were arranged as factorial experiment in RCBD with four replications. The commercial variety of Shirin was drilled in early May and storage roots were harvested late November each year. Weight and technical quality of beet samples such as sugar content, reducing sugar, sodium, potassium, amino-nitrogen, modulus of elasticity and root rot percentage were determined before and after each storage period. Air temperature inside the pile recorded daily using a max- min thermometer. Mean air temperature of silo in the first and second 30 days storage in year 2004 was 0.75 and 0.50 ºC greater than that in 2005, respectively. The results of combined ANOVA showed that effect of year was significant for mass loss, amino-nitrogen, dry matter content, reducing sugar (P<0.01), modulus of elasticity and root rot (P<0.05). Sugar losses, sugar content and amino-nitrogen in dry weight, molasses sugar, dry matter content and modulus of elasticity were affected significantly (P<0.01) by storage duration. Lime concentration had significant effect on modulus of elasticity (P<0.05) and sugar content in dry weight of sugar beet (P<0.08). There was no interaction between lime concentration and storage duration for sugar beet traits. Spraying lime concentration of 3 percent on the beet reduced root dehydration by 2 percentages and consequently modulus of elasticity increased by 0.39 MN/m2 in comparison with the check treatment. Although, sugar losses were not affected by lime application but sugar content (in dry weight) was 1.5 percentage more than and mass loss due to spraying lime concentration of 3 percentage was significantly less than both 4 and 5 percent concentrations. In conclusion, pre-washing sugar beet and then spraying lime with the concentration of 3 percentage before storage may reduce root dehydration and improve modulus of elasticity during the storage in conditions similar to theKaraj region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lime
  • Mass and Sugar Losses
  • Modulus of elasticity
  • Storage duration
  • sugar beet