ارزیابی مقاومت رگه‌های اصلاحی چغندرقند نسبت به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، همدان، ایران.

2 استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

در مناطق عمده چغندرقندکاری، بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند خسارت‌زا بوده و از عوامل محدودکننده تولید به حساب می‌آید. استفاده از رقم‌های مقاوم مؤثرترین روش کنترل بیماری و در عین حال، ایمن‪ترین روش برای محیط زیست‪ می‪باشد. در این تحقیق برای تهیه رقم‪های مقاوم به بیماری، در سال اول(1385)، 70 رگه خواهری(رگه‌های S2 یا خانواده‌های خواهری تنی) و در سال دوم(1386)، 42 رگه خواهری که بر اساس نتایج سال اول انتخاب شده بودند، در برابر بیمارگر Rhizoctonia solani AG2-2 ارزیابی شدند. ارزیابی مقاومت در کرت‌های کوچک بسته به ابعاد 2×1×1 مترمکعب در برابر جدایه‌ای با توان بیماری‌زایی بالا انجام شد. قبل از کشت، کود حیوانی و کود شیمیایی به خاک کرت‪ها اضافه و بستر با متیل‌بروماید ضدعفونی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 42 تیمار و دو تکرار اجرا شد. گیاهان در مرحله رشد ده هفته‌ای توسط شش تا هشت عدد بذر ذرت آلوده به قارچ عامل بیماری در ناحیه طوقه، مایه‌زنی شدند. کرت‌ها بلافاصله بعد از مایه‌زنی آبیاری شدند. هشتاد روز پس از مایه‌زنی، ریشه‌ها از خاک خارج شدند و شدت آلودگی هر بوته با مقیاس کمی یک تا نه (یک مبین بوته سالم و نه مبین بوته مرده) تعیین شد. میانگین شدت آلودگی بوته‌های هر کرت به عنوان شاخص بیماری آن کرت منظور شده و مبنای مقایسه تیمارها قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین‌های دوساله آزمایش و تجزیه خوشه‌ای، سه رگه از نظر مقاومت به عامل بیماری و 11 رگه از نظر شاخص برداشت نسبت به شاهد مقاوم (SB19) برتر تشخیص داده شدند. بقیه رگه‌ها با شاهد مقاوم در یک گروه آماری قرار داشتند، گرچه شاخص بیماری یکی از رگه‌ها نسبت به شاهد مقاوم بالاتر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the resistance of sugar beet breeding lines to Rhizoctonia root and crown rot

نویسندگان [English]

  • H. Ebrahimi Koulaee 1
  • S. B. Mahmoudi 2
  • M. Hasani 1
1 Instructor of Agricultural and Natural Resources Research Centre- Hamedan, Iran.
2 Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]

Root and crown rot of sugar beet caused by Rhizoctonia solani AG2-2 is a destructive disease in the main sugar beet growing areas. Use of resistant cultivars is the most effective and environmentally safe way to control the disease. In order to find resistant genotypes, 70 sugar beet lines together with resistant and susceptible checks were evaluated against a highly virulent isolate of R.solani AG2-2 in the designed micro plots (1*1*2 meter) at Ekbatan Agricultural Research Station,Hamadan. Before seed sowing, manure and fertilizers were added to the micro plots, then disinfected by methyl bromide. The experimental design was a randomized complete block with 42 treatments and two replications. The fungal isolate was grown on corn kernels. Ten-week old plants were inoculated with 6-8 corn infected kernels in crown area. The micro plots were watered immediately after inoculation. Roots of sugar beet were harvested 80 days after inoculation and disease severity of individual roots were assessed according to a 1-9 scale where 1 represents the healthy plants and 9 represents the dead plants. Mean disease ratings of plants in each plot was considered as disease index(DI). Results of two year mean comparisons and cluster analysis displayed that three lines with respect to disease resistance and 11 lines with respect to harvest index were superior to the resistant check (SB19) and other lines were at the same group as the resistant check. However, one of the lines had a higher disease index than the resistant check.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Artificial inoculation
  • Line
  • resistance
  • Rhizoctonia
  • sugar beet