تجزیه ژنتیکی مقاومت به گال زگیلی در چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‪آباد، دزفول، ایران.

2 استاد مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال - کرج، ایران.

3 مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران.

چکیده

یکی از عواملی که به دلیل کاهش کیفیت و کمیت زراعت چغندرقند زمستانه در منطقه خوزستان را تهدید می‪کند، بیماری گال زگیلی ناشی از قارچ (Urophlyctis leproides) می‪باشد. برای اصلاح لاین‪های مقاوم به این بیماری، شناخت ژنتیک عامل بیماری‪زا و اطلاعات کافی از ترکیب‪پذیری عمومی (GCA) و خصوصی(SCA)  و هم‪چنین نوع عمل ژن و یا ژن‪های کنترل‪کننده مقاومت به این بیماری ضروری می‪باشد. به این منظور، تعداد شش لاین که دارای عکس‪العمل‪های متفاوت به عامل بیماری بودند به‪عنوان والدین به‪ همراه 15 هیبرید F1 حاصل از آن‪ها در قالب طرح بلوک‪های کامل تصادفی در سه تکرار کاشته و مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه ژنتیکی مقاومت به گال از طریق روش دو و مدل یک گریفینگ و هم‪چنین روش هیمن انجام شد. در این مطالعه واریانس ژنتیکی شاخص‪های آلودگی بیماری، یعنی وزن گال به وزن ریشه و وزن گال، معنی‪دار گردید. اثر GCA و SCA نیز برای این صفات معنی‪دار شد که بیان‪گر نقش اثر افزایشی و غیرافزایشی ژن‪ها در کنترل مقاومت به بیماری می‪باشد. نتایج تجزیه به‪روش هیمن حاکی از آن بود که عمل ژن برای شاخص‪های آلودگی به عامل بیماری به‪طور متوسط، به‪صورت غالبیت کامل بوده و مقاومت به بیماری عمدتاً توسط ژن‪های مغلوب کنترل می‪شود. به‪طور کلی استفاده از گزینش دوره‪ای برای تجمع ژن‪های مطلوب در لاین‪های والدینی قبل از تعیین هیبریدهای مناسب توصیه می‪شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genetic analysis of crown wart (Urophlyctis leproides) resistance in sugar beet

نویسندگان [English]

  • M.H. Azizpour 1
  • S.Y. Sadeghian 2
  • H. Sharifi 3
1 Instructor of Safiabad Agricultural Research Center
2 Professor of Seed and Plant Certification Institute, Karaj, Iran.
3 Instructor of Safiabad Agricultural Research Center, Dezful, Iran.
چکیده [English]

The crown wart disease caused by Urophelyctis leproides on sugar beet is very important in the growing areas of North Khuzestan influencing quantity and quality of the crop. The objectives of our research were to estimate general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) of sugar beet lines as well as the gene action governing resistance to this disease. A randomized complete block design with three replications was used to evaluate six parents and their 15 F1 crosses. The method 2 and model 1 of Griffing and also Hayman method were used to estimate variance components. Resistance indices of the disease, ratio of gal weight to root weight and gal weight were measured on these genotypes.. The genotypic effects were significant for the disease indices. GCA and SCA were also significant indicating the importance of both additive and non-additive gene effects in controlling the disease resistance. The results from Hayman analysis showed complete-dominance for the traits under study and resistant genes appeared to be recessive. A recurrent selection program with new recombination in each generation for pyramiding valuable genes in inbred lines is suggested before selecting useful hybrid combinations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • wart
  • genetic analysis
  • General and specific combining ability
  • sugar beet

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار