تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن بر خصوصیات رشدی و صفات کمی و کیفی چغندرقند پاییزه

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد- دزفول

2 مربی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد- دزفول

3 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

4 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد

5 مربی مؤسسه تحقیقات چغندر قند

6 مربی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد

چکیده

به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن بر اجزاء عملکرد، سهم هریک از قسمت‎های مختلف گیاه چغندرقند در کشت پاییزه از ماده خشک کل، تعداد برگ، شاخص سطح برگ، سرعت پوشش سایه‎انداز و میزان جذب نیتروژن، این آزمایش در سال‎های 1382 و 1383 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‎آباد دزفول اجرا گردید. در این تحقیق پنج مقدار نیتروژن شامل صفر، 60، 120، 180 و 240 کیلوگرم در هکتار و دو رقم منوژرم شیرین و رسول در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شد. سال‎های آزمایش از نظر بیشتر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند با یکدیگر اختلاف معنی‎داری نشان دادند. در سال اول بین اثرات مقادیر نیتروژن بر روی عملکردریشه تفاوت معنی‎داری وجود نداشت و در یک گروه قرار گرفتند (میانگین 93 تن در هکتار)، در حالی که درصد قند به طور معنی‎داری تحت تأثیر مصرف نیتروژن قرار گرفت و بالاترین مقدار (7/13درصد) مربوط به سطح نیتروژن صفر بود. در سال دوم تیمارهای نیتروژن از نظر عملکردریشه با یکدیگر اختلاف معنی‎دار نشان دادند و بالاترین عملکرد مربوط به سطح نیتروژن 240 کیلوگرم در هکتار (9/80 تن در هکتار) بود، اما از نظر درصد قند بین آن‎ها اختلاف معنی‎داری وجود نداشت. در هر دو سال بین دو رقم مورد بررسی از نظر کلیه خصوصیات کمی و کیفی اختلاف معنی‎دار وجود نداشت. افزایش مصرف نیتروژن موجب افزایش سهم دمبرگ و طوقه و کاهش سهم ریشه از بیوماس کل نموده، اما بر سهم ماده خشک برگ از بیوماس کل تأثیری نداشت. در سال اول تیمارهای نیتروژن از نظر تعداد برگ، شاخص سطح برگ و زمان سایه‎انداز کامل با یکدیگر اختلاف معنی‎دار نشان ندادند، درحالی که در سال دوم بین تیمارها اختلاف معنی‎دار وجود داشت، به طوری که افزایش نیتروژن موجب افزایش شاخص سطح برگ، تعداد برگ و تسریع در زمان کامل شدن سایه‎انداز گردید. در سال اول بین سطوح مختلف نیتروژن از نظر تأثیر بر مقدار نیتروژن قسمت‎های مختلف گیاه اختلاف معنی‎داری وجود نداشت و مقدار کل نیتروزن جذب شده به‎وسیله چغندرقند در آخر دوره رشد در حدود 574 کیلوگرم در هکتار بود. درسال دوم مقدار نیتروژن جذب شده از خاک به‎وسیله چغندرقند تحت تأثیر سطوح نیتروژن مصرفی قرار داشت به طوری‎که مقدار نیتروژن حذب شده در سطوح نیتروژن صفر و 240 کیلوگرم در هکتار به ترتیب 186 و 351 کیلوگرم در هکتار بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of nitrogen rates on growth characteristics, yield and quality of autumn- sown sugar beet

نویسندگان [English]

  • M. Hosseinpour 1
  • A.R. Paknejad 2
  • A. Naderi 3
  • R. eslamizadeh 4
  • V. Uosefabadi 5
  • H. Sharifi 6
1 Assistant professor of Safi-Abad Agricultural Research Center- Dezful, Iran
2 Instructor of Safi-Abad Agricultural Research Center, Iran
3 Assistant professor of Kuzestan Agricultural Research Center, Iran
4 Assistant professor of Safi-Abad Agricultural Research Center, Iran
5 Instructor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI), Iran
6 scientific researcher at Safi-Abad Agricultural research center
چکیده [English]

This study was conducted to determine the effect of variable nitrogen supply on yield parameters of two sugar beet varieties, as well as on biomass allocation to different parts of sugar beet plant at Safi-Abad Agric. Res. Center during 2003-4 and 2004-5. Five nitrogen rates (0, 60, 120, 180 and 240 kgha-1) and two monogerm sugar beet varieties (Shirin and Rasol) arranged as factorial in a randomized complete block design with four replications. There was a significant difference between years for most sugar beet yield parameters. In the first year, nitrogen had no significant effect on root yield (mean of five rates was 93 t/ha) but changed sugar content significantly. N0 had the highest sugar content (13.7%). In the second year, root yield was influenced significantly by nitrogen and N240 produced the highest root yield (80.9 tha-1) whereas sugar content did not change significantly. There were no significant differences between two varieties for all yield parameters in two years. Increasing N shifted allocation of biomass to petiole and crown and reduced its allocation to root. But no differences between nitrogen rates for biomass allocation to leaf were found. All nitrogen rates had same leaf number, leaf area index and canopy closure during first year, but during second year increasing nitrogen levels accelerated canopy closure and increased leaf number and leaf area index. Nitrogen had not significant effect on nitrogen content and nitrogen uptake of different plant parts in first year. Total nitrogen uptake by sugar beet at the end of season was 574 kgha-1 in this year. In second year, total nitrogen uptake was influenced by application of nitrogen, so that uptakes in 0 and 240 kgha-1 N were 186 and 351 kgha-1 respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn sugar beet
  • biomass
  • nitrogen
  • Yield and quality

مراجع

Abshahi A. The Use of residual nitrogen of soil and sugar beet leaves in wheat.proceeding of the 1th Iranian Crop Production and Breeding Congress. Sep. 6-9, 1988. Karaj-Iran.
Anderson FN, Peterson GA. Effect of incrementing nitrogen application on sugar yield of sugar beet. Agron. J. 1988. 80:709-712.
Azam F. Added nitrogen interaction in the soil– plant system, A review. Pakistan Journal of Agronomy: 2002. 1(1):54-59.
Blaylock AD. Profitable nitrogen management for sugar beet production. University of wayoming, cooperative extention service. 1995. B-1015.
Bravo S, Lee GS, Schmehl WR. The effect of planting date, nitrogen fertilizer and harvest date on seasonal concentration and total content of six macronutrient in sugar beet. J. Am. S.S. B. Technol. 1989. Vol.26, No.1, P:34-49.
Bremner JM, keeney DR. Determination and isotope-ratio analysis of different forms of nitrogen in soils. ΙΙΙ. Exchangeable ammonium, nitrate by extraction –distilation methods. Soil Sci. Soc. Am Proc. 1966. 30, 577-582.
Bremner JM. Total nitrogen. In: Black, C.A.(Ed.), Methods of soil Analysis,part 2. American Society of Agronomy, Madison, USA. 1965. pp1149-1172.
Broeshart H. 15N tracer techniques for the determination of active root distribution and nitrogen uptake by sugar beet. International Institute for sugar beet research. Symposium 'Nitrogen and Sugar Beet'. 1983. pp. 121-4.
Carter J. Effect of fall and spring applied nitrogen fertilizer on growth and yield of sugar beet. J. Am.S.S.B. Technol. 1984. Vol.22, No. 3&4, p: 252-266.
Carter J, Traveller J. Effect of time and amount of nitrogen on sugar beet growth and yield, Agron. J. 1981. 73:655-671.
De Koeijer TJ, Debuck AJ, Wossink GAA, Oenema J, Renkema JA, Struik PC. Annual variation in weather: Its implication for sustainability in the case of optimizing nitrogen input in sugar beet. Europ. J. Agronomy. 2003. 19: 251-264.
Draycott AP. Sugar Beet .  Blackwell publishing Ltd, London. 2006. 474 pp.
Draycott AP. Nutrition: in the sugar beet crop principle and practice: Cook, D.A. and Scott, R.K. Chapman &Hall, London. 1993. 239 pp.
Ebrahimian, H.R.The effect of wheat and Sudan grass residues and nitrogen on winter sugar beet. Iranian Sugar beet journal. 1994.10(1-2):8-15. (in Persian, abstract in English)
Gohari J. The effect of different amount and source of nitrogen fertilizer on sugar beet yield and quality. Journal of Sugar beet. 1994.10(1-2):23-34. (in Persian, abstract in English)
Halvorson AD, Hartman GP. Nitrogen needs of sugar beet produced with reduced- tillage systems. Agron. J. 1988. 80:719-722.
Halvorson AD, Hartman GP. Long-term nitrogen rate and source influence sugar beet yield and quality. Agron. J. 1975. 67:389-392.
Haunold E. Isotopostudie uber die nutzung von dunger and bodenstickstoff durch die zuckerrube. Proceedings of IIRB congress. 1983. pp.136-144.
Hill FJ, Broadbent FE, Lorenz OA. Fertilizer nitrogen utilization by corn, tomato and sugar beet. Agron. J. 1983. 75:423-426.
Hosseinpour M. Interaction effect of nitrogen and potassium fertilizer and plant density on yield and quality of sugar beet in Dezful.1993. M.Sc. thesis. Tarbiat Modares University-Tehran. (in Persian)
Lee GS, Dunn G, Schmehl WR. Effect of date of planting and nitrogen fertilization on growth component of sugar beet. J. Am. S.S.B. Technol. 1987. Vol. 24, No. 1,P:80-100.
Loomis RS, Nenins DJ. Interrupted nitrogen nutrient effect on growth, sucrose accumulation and foliar development of the sugar beet plant. J. Am. S.S.B. Technol. 1963.Vol.12, No. 4, p:309-322.
Mohammad Khani A. The effect of plant population and nitrogen fertilizer rate on sugar beet yield and juice purity of sugar beet. A thesis presented for degree of master of agricultural science in plant science at Massey university-Newzeland. 1992.
Mortvedt JJ, Westfall DG, Croissant RL. Fertilizing of sugar beet. No. 0.542. (1996). WWW.colostate.edu/depts./coopext.
Ohnishi M, Horie T, Homma K, Supapoj N, Takano H, Yamamoto S. Nitrogen management and cultivar effects on rice yield and nitrogen use efficiency in Northeast Thailand. Field Crop Research. 1999. 64: 109-120.
Sharifi H. Plant growth parameters and study of important quality traits of sugar beet multigerm variety resistance to bolt in Dezful. 1993. M.Sc. thesis. Dezful Azad University. (in Persian)
Sharifi H, Orazi zadeh MR. The effect of planting date, growth duration period and nitrogen on sugar beet yield and quality in Dezful. 1992. Final report. No. 81/234. Safi-Abad Agric. Res. Center – Dezful-Iran.
Shock CC, Seddigh M, Sounders LD, Stiber TD, Miller JG. Sugar beet nitrogen uptake and performance following heavily fertilized onion. Agron. J. 2000. January-february, 92: 11-15.
Sinebo W, Gretzmacher R, Edelbauer A. Genotypic variation for nitrogen use efficiency in ethiopian barley. Field crop research. 2004. 85: 4.-60.
Singh U, Ladha JK, Castillo EG, Punzalan G, Triol-padre A, Duqueza M. Genotypic variation in nitrogen use efficiency in medium-and long-duration rice. Field Crop Research. 1998. 58: 35-53.
Timsina J, Singh U, Badaruddin Meisner C, Amin MR. Cultivar, nitrogen, and water effects on productivity, and nitrogen-use efficiency and balance for rice-wheat sequences of Bangladesh. Field Crop Research. 2001. 72:143-161.
Winter SR. Sugar beet response to nitrogen as affected by seasonal irrigation. Agron. J. 1990. 82: 984-988.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار