اثر تیمار پیش جوانه‌زنی بذر چغندرقند در شرایط تنش شوری اینوِیترو

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند- کرج، ایران.

2 کارشناس ارشد بخش آمار و کامپیوتر- مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- کرج، ایران.

چکیده

حساسیت به شـوری خـاک در مرحلـه جوانـه‌زنی بـذر چغندرقنـد بـه‌عنوان مانـع اصلی استقرار مطلوب بوتـه در مـزارع محسوب می‌شود. بررسی‌های قبلی نشان داد که کشت ریزنمونه‌های متفاوت چغندرقند در سطوح افزایشی نمک کلریدسدیم در محیط کشت درون شیشه‌ای، تحمل زیاد به تنش شوری دارد. لذا آزمایشی برای مقایسه تحمل شوری در جنین بذری چغندرقند طراحی شد. جنین بذری با پوسته و بدون پوسته بذر، در محیط غذایی استریل PGoB دارای 3درصد ساکارز و 9/0درصد آگار، بدون نمک و نیز حاوی نمک کلریدسدیم به‌میزان 100، 150 و 250 میلی‌مولار در سه تکرار هر بار با 10ریزنمونه در هر پتری دیش (قطر 9 سانتیمتری) کشت شد. نتایج این بررسی برای نوع بافت مورد آزمایش، سطوح شوری و اثر این دو عامل بر یکدیگر در دو لاین 7233 و 67-9597 تفاوت معنی‌دار نشان داد. در هر دو لاین، بر خلاف بذر کامل، جنین بذری قادر به جوانه‌زنی در محیط‌های دارای تنش شوری بود. نقش پوسته بذر در جوانه‌زنی با اجرای آزمایش تنش شوری پس از تیمار پیش جوانه‌زنی بررسی شد. بذرهای لاین‌های  67-9597، 7233 و261 با شستشوی هشت ساعته بذر در محلول تیرام 2/0درصد و سپس کاهش تدریجی رطوبت بذر در دمای 25 سانتی‌گراد در ﮊﺭﻣﻴﻨﺎتور  پیش‌تیمار شدند. 25 عدد بذر از هر تیمار در پتری‌دیش و در چهار تکرار کشت شد. بذرهای تیمار شده در سطوح آزمایشی تنش‌شوری جوانه‌ زدند. تجزیه واریانس نتایج آزمایش نشان داد که تفاوت بین لاین‌ها، سطوح تنش و اثرمتقابل دو عامل بر یکدیگر معنی‌دار هستند. لاین 7233 مقاوم‌ترین و 67-9597 و 261 در درجات بعد برای جوانه‌زنی بذر در شرایط تنش بودند. تیمار پیش جوانه‌زنی بذر چغندرقند برای مقابله با تنش‌شوری اثر مثبت نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of sugar beet seed advancement on response to salt stress In vitro conditions

نویسندگان [English]

  • N. Yavari 1
  • M. Mesbah 1
  • A.R. Ghaffari Jahromi 2
1 Researcher of Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran.
2 Computer and Statistics Dept. SPII. Karaj. Iran
چکیده [English]

Sensivity of seed germination stage to saline soil is the main obstacle to proper field establishment of sugar beet crop. In previous studies different tissues of sugar beet showed high tolerance to salt stress by of increasing sodium chloride levels in in vitro condition. An experiment was by to study the response of sugar beet zygotic embryos to salt stress in in vitro conditions. Sterile perfect seeds and naked embryos from salt sensitive (9597-67) and salt tolerant (7233) lines were cultured in PGoB medium and four levels of salinity: 0, 100, 150 and 250 mM NaCl, with three replications and 10 explants/Petri dish. Dishes were kept at 25º ± 2º C and 2000 Lx for a period of four weeks. A factorial design was used in statistical analysis. Mean  values were compared using DMRT and F test. Naked embryos of both lines sprouted in both stress levels whereas their perfect seeds did not. There were significant differences between the plant material, salt levels and their interaction. Furthermore seed advancement experiment with an eight hours Thiram, (0.2%) treatment and gradual decrease of seed moisture content at 25º C was performed. This treatment included 25 seeds /dish of three sugar beet lines and the same salt levels in water agar medium with 4 replications. Treated seeds of all three lines germinated in stress conditions. Results showed that lines, stress levels and their interaction were significantly different. The line 7233 was the most tolerant genotype followed by 9597-67 and 261. The benefit of 'seed Advancement ' treatment for tolerance to salt stress conditions was demonstrated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Invitro
  • Salt stress
  • seed advancement
  • sugar beet
  • zygotic embryo culture