تأثیر مقادیر مختلف کوددامی بر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند در تناوب گندم و چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران

2 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند- کرج، ایران.

3 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال - کرج، ایران.

4 کارشناس مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران.

5 کارشناس مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران

چکیده

خاک‌های زراعی ایران اکثراً از نظر ماده‌آلی فقیر هستند لذا استفاده از موادآلی می‌تواند راه‌کاری مؤثر در جهت بهبود ساختمان و خصوصیات فیزیکی و شیمیائی خاک، افزایش عملکرد محصول و رسیدن به یک کشاورزی پایدار ‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر مصرف کوددامی بر عملکرد کمی و کیفی محصول چغندرقند طی سال‌های 1379 تا 1383 در مزرعه آزمایشی مؤسسه تحقیقات چغندرقند واقع در کرج انجام شد. طرح به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و با سه تیمار شامل: بدون مصرف کوددامی (شاهد)، مصرف 30 و60 تن کوددامی در هکتار به صورت کرت‌های ثابت اجرا شد. تناوب اعمال شده شامل: گندم – چغندرقند بود که در دو دوره به اجرا درآمد. به منظور کاهش اثر سوء مصرف کوددامی بر خصوصیات کیفی چغندرقند، مقادیر کوددامی موردنظر در فصل پائیز و قبل از کشت گندم مصرف شد. در محصول گندم، صفات مهم ازقبیل عملکرد دانه و وزن کل ماده‌خشک مورد ارزیابی قرار گرفتند.نتایج نشان داد که عملکرد ریشه در زراعت چغندرقند با مصرف کوددامی بطور معنی‌دارافزایش می‌یابد. هر چند مصرف کوددامی (حتی قبل از کشت گندم) باعث کاهش درصد قند شده بود، ولی درنهایت عملکرد شکر در هکتار افزایش یافت. عملکرد شکر از 78/5 تن در هکتار در تیمار بدون مصرف کوددامی، به 73/6 تن درهکتار در تیمار  با مصرف 30 تن کوددامی رسید. در تیمار مذکور درصد کربن آلی خاک مزرعه آزمایشی از 81/0 به 94/0 درصد افزایش یافت. شاخص بهبود شرایط فیزیکی خاک مزرعه نیز که وزن مخصوص ظـاهری خاک در عمق 20-0 سانتی‌متری بود، از 46/1 در تیمار بدون مصرف کوددامی به 38/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب در تیمار 30 تن کوددامی درهکتار کاهش یافت که نشان دهنده بهبود شرایط فیزیکی خاک مزرعه آزمایشی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of different manuring levels on some quantity and quality factors of sugar beet in wheat-sugar beet rotation

نویسندگان [English]

  • D.F. Taleghani 1
  • S. Sadeghzadeh Hemayati 2
  • H. Noshad 2
  • M. Dehghanshoar 3
  • Gh. Tohidloo 4
  • F. Hamdi 5
1 Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Karaj, Iran
2 Researcher of Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran.
3 Seed and Plant Certification Institute - Karaj- Iran
4 Expert of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Karaj, Iran
5 Expert of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Karaj, Iran
چکیده [English]

The use of organic fertilizer brings about an increase in the organic matter of soil and the microbiological activities. Generally as the soil in many parts of Iranis poor, the use of manure is suggested for improvement of soil structure and physical and chemical properties to increase yield and to reach a sustainable agriculture. This investigation was conducted during 2001-2004 in Karaj at the experimental station to study the effects of different amounts of manure on quality and quantity of sugar beet. The experiment was carried out in a complete block design with three replications in permanent plots for no-manure, 30ton  manure/ha and 60ton manure/ha treatments. A cereal-sugar beet rotation for two cycles was followed in the experimental field. Manuring was done in autumn before wheat planting in order to avoid any detrimental effect on beet quality. Beet quantitative and qualitative traits along with physical and chemical properties of the soil were recorded. The results showed that the use of manure increased the grain weight (of wheat) and total yield significantly. Wheat crop yield of 4.17t/ha in the no-manure increased to 5.41t/ha in 30t manure/ha treatment. The white sugar yield increased significantly from 5.78 to 6.78 t/ha using manure, although the sugar content suffered a decrease. The 60t/ha treatment increased the organic carbon of the soil from 0.81 to 0.94 percent. Furthermore, manuring improved the soil physical condition with apparent specific weight of soil at 0-20 cm depth which decreased from 1.46 g/cm3 in no-manure treatment to 1.38 g/cm3 in 30ton manure/ha, while the water capacity of soil improved significantly by the increase of soil organic matter. Moreover, crop nutrition was improved by manuring of the soil and diminished the need for chemical fertilization. Manuring with 30ton manure/ha before wheat cultivation is justified.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balck density
  • Karaj
  • Manuring
  • Organic Matter
  • Rotation
  • soil physical properties
  • Soil chemical properties
  • sugar beet
  • Wheat