ارزیابی تحمل به شوری در ژنوتیپ‌های چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان‌غربی، ارومیه، ایران

2 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند- کرج، ایران.

چکیده

به منظور ارزیابی 20 توده اصلاحی چغندرقند از نظر تحمل به شوری، آزمایشی در شرایط تنش و بدون تنش‌شوری در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی سال1380 اجرا ‌شد. ارزیابی تحمل به شوری در مزرعه‌ای با هدایت الکتریکی خاک12 دسی‌زیمنس برمتر و شوری آب 2/11 دسی‌زیمنس بر متر و اسیدیته آن 6/7 انجام شد. صفات مختلف زراعی اندازه‌گیری شده شامل عملکرد ریشه، درصد قند، نیتروژن، سدیم، پتاسیم، و درصد پوشش سبز در مزارع با تنش‌شوری و بدون آن بوده است. ارزیابی در شرایط گلخانه به صورت آزمایش فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی با دو فاکتورA (20 ژنوتیپ) وB  (دو سطح آب‌مقطر و آب شور با کلرورسدیم با هدایت الکتریکی16 دسی‌زیمنس بر متر) با مصرف محلول غذایی هوگلند اجرا گردید. صفات درصد جوانه‌زنی، قدرت‌جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و درصد استقرار در گلخانه اندازه‌گیری شدند. به‌منظور تجزیه‌ و تحلیل‌ داده‌های‌ حاصل‌ از آزمایش گلخانه‌ای از تبدیل آرکسینوس استفاده‌ گردید. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات اندازه‌گیری شده نشان ‌داد که تنوع زیادی بین ژنوتیپ‌های ازنظر عملکردریشه، عملکردقند و میزان ناخالصی‌ها وجود دارد. تنش شوری باعث کاهش عملکردریشه و عملکردقند، به‌ترتیب 77 و ‌36درصد و هم‌چنین کاهش درصد استقرار به میزان 75درصد در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه شد. شاخص نسبت سدیم به پتاسیم به‌عنوان معیار مناسبی جهت غربال ژنوتیپ‌های متحمل به شوری در شرایط مزرعه تشخیص داده ‌شد. ارزیابی براساس شاخص تحمل به تنش شوری در شرایط مزرعه نشان داد که توده گرده‌افشان C3.3(تتراپلویید مولتی‌ژرم) با شاخص 3/0 و عملکرد 48/25 تن در هکتار تحمل مناسبی در شرایط شوری دارد. در شرایط گلخانه براساس همین شاخص، ژنوتیپ‌های 14 و 15 به ترتیب با 54/0 و 52/0 و استقرار حدود 50 و 40درصد متحمل‌ترین ژنوتیپ‌های گرده افشان در شرایط شوری تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of salinity tolerance in sugar beet genotypes

نویسندگان [English]

  • K. Fotouhi 1
  • M. Mesbah 2
  • S.Y. Sadeghian 2
  • Z. Ranji 2
  • M.R. Orazizadeh 2
1 Sugar beet Department, Agricultural Research Center, Uromia, Iran.
2 Researcher of Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran.
چکیده [English]

In order to evaluate salinity tolerance in 20 sugar bee genotypes, an experiment was conducted in two fields with salinity (EC= 12 ds/m, pH= 7.6) and non-salinity stress, in the form of RCBD at Miandoab Agricultural Research Station. Different morphological and physiological traits such as root yield, sugar percentage, white sugar percentage, Molasses, N, Na, K, syrup purity and green cover percentage were recorded in salinity and non-salinity conditions. Germination   percentage, seed vigor and establishment percentage were measured separately in a greenhouse experiment in karaj, using a factorial  experiment based on CRD with two factors A (20 genotypes and B(two levels of salinity of 16 and distilled water). Arcsin transformation was used to analyze the data obtained from the greenhouse experiment. Results of the experiments showed a high variability among the genotypes and origins. Salinity stress caused 77% and 36% decrease in root yield and white sugar yield, respectively. The Na/K ratio was identified as a suitable criterion for selection of the tolerant salinity genotypes in field condition. The index of tolerance to stress was calculated for all of the genotypes and showed that the genotypes C3.3 (Tetraploid Multigerm) with index of 0.3 and 25.48 ton/ha yield had a good tolerance under field salinity conditions.In the greenhouse condition, genotypes C3.3 (Tetraploid Multigerm), 19669-p5  had a good tolerance under farm salinity conditions .

کلیدواژه‌ها [English]

  • genotypes
  • Index of tolerance to Stress
  • sugar beet
  • Salinity
  • Stress

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار