تأثیر نیتروژن و فسفر بر مؤلفه‌های فیزیولوژیکی رشد بوته‌های بذری چغندرقند در منطقة اردبیل

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند- کرج، ایران.

2 مؤسسه تحقیقات چغندرقند

3 کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران

4 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

5 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

چکیده

جهت بررسی چگونگی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و فسفر روی مؤلفه‌های فیزیولوژیکی رشد بوته‌های بذری رقم مولتی‌ژرم 7233 چغندرقند؛ این آزمایش طی دو ‌سال(80-1379) در ایستگاه تحقیقات‌کشاورزی اردبیل (آلاروق) اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با دو عامل نیتروژن شامل چهار مقدار صفر(شاهد)، 100، 200 و 300کیلوگرم نیتروژن‌خالص درهکتار از منبع اوره و فسفر شامل سه سطح صفر(شاهد)، 100 و 200 کیلوگرم فسفر(P2O5) درهکتار از منبع سوپرفسفات تریپل درقالب طرح بلوک‌های کامل‌تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان‌داد که مصرف نیتروژن و فسفر اثر معنی‌داری روی عملکرد بذرخام و عملکرد بذر قابل‌فروش نداشت. این درحالی بود که افزایش مصرف نیتروژن تا سطح 300 کیلوگرم درهکتار، با تأثیر معنی‌دار روی عملکرد بذراستاندارد غیرپوک(با قطر 5/3 تا 5/4میلی‌متر)، موجب کاهش عملکردبذر تا سطح 833 کیلوگرم درهکتار ‌شد. تغییرات مادةخشک کل در سطوح موردمطالعة نیتروژن و فسفر با تبعیت از معادلات درجه‌دوم و به‌دنبال افزایش بطئی در ابتدای دورةرشد پس‌از دریافت 350 تا 400 واحددمایی، رشدنمایی خود را آغاز و به‌دنبال دستیابی به حداکثر وزن‌خشک کل گیاه(626-453 گرم در مترمربع) در محدودة 750 تا 900 واحددمایی، همراه‌با ریزش برگها از مقدار آن کاسته‌شد. مصرف نیتروژن از یک‌سو موجب افزایش وزن‌خشک کل گیاه شد و ازسوی دیگر، زمان به حداکثر رسیدن آن را تسریع کرد. شاخص سطح برگ تا دریافت 300 واحددمایی، به کندی افزایش و سپس حالت‌نمایی به‌خود گرفت. بیشترین شاخص سطح‌برگ(67/2-61/1) پس از ‌با دریافت 600 تا 700 واحددمایی حاصل‌شد. آهنگ رشدمحصول از اوایل فصل تا دستیابی به حداکثر مقدار(54/1-04/1 گرم در مترمربع به‌ازای هر درجه‌روز رشد) پس‌از دریافت 550 تا 590 واحددمایی، افزایش و سپس تا پایان فصل از مقدار آن کاسته‌شد. درنهایت، مصرف نیتروژن و فسفر با افزایش دوام سطح‌برگ و دوام زیست‌توده همراه‌شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of nitrogen and phosphorous application on physiological parameters of sugar beet seed bearing plants in Ardabil

نویسندگان [English]

  • S. Sadeghzadeh Hemayati 1
  • D.F. Taleghani 1
  • V. Saednia 2
  • Sh. Khodadadi 3
  • H. Nikpanah 4
  • M. Dehghanshoar 5
1 Researcher of Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran.
2 Sugar Beet Seed Institute
3 Master Expert of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Karaj, Iran.
4 Azad University of Tehran
5 Seed and Plant Certification Institute - Karaj- Iran
چکیده [English]

In order to study the effects of nitrogen and phosphorous application on yield and physiological parameters of sugar beet polygerm seed (cv. 7233), this study was conductedin 2000-2001 in Ardabil Agricultural Research Station (Alarough). The experiment was carried out with two factors including nitrogen in 4 levels (0 as control, 100, 200 and 300 Kg N/ha) and phosphorous in 3 levels (0 as control, 100 and 200 Kg P2O5/ha) in four replications in a complete randomized block design. Each plot consisted of 8 rows of 10 meters long with row space of 65 cm. The results did not show any significant effects of nitrogen and phosphorous application on raw and marketable seed yield, while increase in nitrogen application to 300 kg/ha had a significant effect on the yield of standard(3.5-4.5mm) seed with kernel and led to a significant decrease in seed yield to 833 kg/ha. Following the natural increase in early growth period, total dry matter began to exponentially increase after gotting 350-400 heat units, but lessened after reaching the maximum total dry weight(453-626 g/m2) in the range of 750-900 heat units which accompanied by leaf fall. On the other hand, nitrogen application increased the total dry weight of plants and accelerated reaching to the maximum TDW. Leaf area index slowly increased to gain 300 heat units thereafter it increased exponentially. The highest leaf area index (1.61-2.67) was achieved with gaining 600-700 heat units. The growth trend of plants was ascending from the early growth season until receiving 550-590 heat units (1.04-1.54 g/m2/gdd) and then, it was descending. Finally, nitrogen and phosphorous application led to an increase in leaf area and biomass duration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ardabil
  • growth indices
  • nitrogen
  • phosphorous
  • physiological parameters
  • sugar beet seed

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار