بررسی میزان اشتغال‏زایی چغندرقند در ایران

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی گروه تحقیقات اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

2 کارشناس گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور مرکز نطنز

3 مربی پژوهشی گروه تحقیقات اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

4 مربی پژوهشی گروه تحقیقات اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان

5 مربی پژوهشی گروه تحقیقات اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

6 مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

چکیده

چغندرقند یکی از محصولات اساسی و ماده اولیه صنایع قند و شکر کشور می‏باشد و بدین لحاظ، شناخت و بررسی جنبه‏های اقتصادی آن از اهمیت ویژه برخوردار است. یکی از مهم‏ترین ابعاد اقتصادی چغندرقند، مساله اشتغال‌زایی این محصول می‏باشد. این مسأله مدت زمانی است که توجه صاحب‏نظران و سیاست‏گزاران را به خود معطوف داشته است. با این وجود هیچ‏گونه تحقیق پیمایشی در زمینه ماهیت اشتغال‏زایی این محصول صورت نپذیرفته است. براین اساس، در مطالعه جاری که در استان‏های اصفهان، خراسان، فارس و کرمانشاه انجام شده، ابتدا با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏بندی شده و تکمیل پرسشنامه‏های مربوطه به روش مصاحبه حضوری، داده‏ها و اطلاعات لازم جهت تعیین میزان استفاده از نیروی کار جاری در زراعت چغندرقند(اشتغال‏زایی مستقیم) با سطح تکنولوژی متفاوت به دست آمد. سپس با استفاده از پرسشنامه‏های تکمیل شده نیروی کار لازم برای مراحل حمل و تبدیل محصول، چغندرقند(اشتغال‏زایی غیرمستقیم بعدی) محاسبه گردید. براساس نتایج به دست آمده، به طور متوسط در هر هکتار زراعت چغندرقند 48/140نفر_ روز نیروی کار در کشور استفاده شده که بیشترین میزان استفاده از آن به ترتیب در فعالیت‏های مربوط به وجین و تنک‌(43/41%)، برداشت(11/39%) و آبیاری(28/34%) بوده است. میزان استفاده از نیروی کار در کشت‏های سنتی، نیمه‌مکانیزه و مکانیزه  به ترتیب 31/153، 15/144 و 81/133نفر_ روز بوده است. نتایج همچنان نشان داد در بین استان‏های مورد بررسی، به طور متوسط 68/43 نفر- روز به ازای تولید هر تن شکر ناخالص در طول مراحل تولید، حمل و تبدیل چغندرقند مشغول به کار می‏باشند که از این میزان 03/31نفر_ روز (04/71%) در مرحله تولید، 322/3نفر_ روز(08/8%) در مرحله حمل و 119/9نفر- روز(87/20%) در مرحله تبدیل چغندرقند استفاده شده است. کمترین میزان استفاده از نیروی کار برای تولید هر تن شکر ناخالص در استان خراسان (24/33 نفر_روز) و بیشترین آن (275/60 نفر_روز) در استان فارس بوده است. هم چنین نتایج نشان داد به طور متوسط 15/7نفر- روز نیروی کار از مرحله تولید تا تبدیل هر تن چغندرقند در استان‏های مورد بررسی مشغول به کار بوده‌اند که براین اساس سالانه 253207 نفر در صنعت چغندرقند کشور اشتغال کامل داشته‏اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of sugar beet employment value in Iran

نویسندگان [English]

  • A. R. Nikooie 1
  • A. Bagheri 2
  • A. Soleimani pour 1
  • A. A. Shirvanian 3
  • Sh. Zare 4
  • A. Neamati 5
  • H. R. Ebrahimian 6
1 Instructor of Esfahan Agricultural and Natural Resources Research Center, Esfahan, Iran
2 Expert of Agricultural Economics Payam- e- Nour University Natanz Center, Iran
3 Instructor of Fars Agricultural and Natural Resources Research Center, Shiraz,Iran
4 Instructor of Khorasan Agricultural and Natural Resources Research Center, Mashhad,Iran
5 Instructor of Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research Center, Kermanshah,Iran
6 Instructor of Esfahan Agricultural and Natural Resources Research Center, Esfahan, Iran
چکیده [English]

Sugar beet is one of the main crops in Iranthat provides primary materials for sugar industries and so, its economic aspects are very important. One of these aspects is employment; it has begged to draw policy maker attentions. Nevertheless, there hasnot been any survey study on this matter in Iranyet. In this study, the current value of labor use in sugar beet cultivation (direct employment) in Isfahan, Khorasan, Fars and Kermanshahprovinces was identified. Data were collected through stratified random sampling and complete farm accounting questionnaire for different technologies levels. Then, the labors needed to transfer of sugar beet to sugar industries and produce the products (sugar, Molasses and so on) from sugar beet (forward employment) were calculated. Data for these steps were gathered by completion of the questionnaires for each step. Results showed that the average use of labor was 140.48 man-day per hectare. This value was 153.31, 144.85 and 133.81 man-day in traditional, mechanized and semi-mechanized, respectively. Maximum uses of labors were in thining and weeding(41.43%), harvesting(39.11%) and irrigation(34.28%) activities. Also, the average use of labor in all of studied provinces was 43.68 man-day per ton of gross sugar yield from which 31.03 man-day (71.04%) was used in production step, 3.322 man-day (8.08%) in transfer step and 9.119 man-day (20.87%) in conversion step. Furthermore, the average use of labor was 7.15 man-day per ton of gross sugar yield in all steps and provinces. Therefore, 253207
people have been employed in sugar beet industry ofIran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Direct and forward employment
  • Gross sugar yield
  • Labor
  • Random sampling
  • sugar beet