پهنه‌بندی اقلیمی و امکان سنجی کشت پاییزه چغندرقند در استان کرمان

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشکده مهندسی زراعی، گروه مهندسی آب

3 استادیار بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.

چکیده

کاشت پاییزه چغندرقند به دلیل کارایی بیشتر مصرف آب در مناطق نیمه‌خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. کاشت چغندرقند در استان کرمان قبلاً فقط به‌صورت بهاره انجام می‌گرفت، لذا ضروری است امکان‌سنجی کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق صورت پذیرد. استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) با در نظرگیری هم‌زمان فاکتورهای مختلف مؤثر بر رشد چغندرقند بهترین و کم‌هزینه‌ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد کاشت پاییزه چغندرقند است. در این تحقیق به‌منظور پهنه‌بندی استان کرمان ازنظر شناسایی مناطق مستعد کشت چغندرقند، عناصر اقلیمی بلندمدت دما و بارش مناطق مختلف استان‌ جمع‌آوری گردید. سپس احتمال وقوع واحدهای حرارتی تجمعی، شاخص قابلیت تولید زیست‌توده، ساعات بهاره شدن، یخ‌زدگی، بارندگی و طول روز برای هر ایستگاه محاسبه و نقشه آن ترسیم گردید. پس از وزن دهی لایه‌های فوق با استفاده از روش سلسله مراتبی،  نقشه پهنه‌بندی نهایی در محیط ARC-GIS تهیه گردید. نتایج نشان داد که در شهرستان‌های بافت، بردسیر و شهربابک بوته‌های چغندرقند ساقه گل دهنده تولید خواهند کرد. ولی در جنوب استان مجموع دماهای بهاره شدن برای ساقه‌روی کافی نیست. بارش کمتر از 50 میلی‌متر در طول فصل زراعی در برخی مناطق جنوبی و شمال شرق استان مزیت کشت در این مناطق را کاهش می‌دهد. بیشتر اراضی که بارش بیش از 200 میلی‌متر دارند با خطر یخ‌زدگی، عدم دریافت GDD مناسب و بهاره شدن مواجه می‌باشند. بر اساس نقشه پهنه‌بندی نهایی 19/42 درصد اراضی استان‌ کرمان شامل شهرستان کهنوج، منوجان، عنبر آباد، جنوب شهرستان جیرفت، شرق شهرستان بم و جنوب شهرستان بافت جزو مناطق بسیار مناسب، 22/67 درصد مناطق استان مناسب، 21/76 درصد متوسط و 15/36 درصد مساحت استان دارای شرایط نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند می‌باشند. بنابراین امکان کاشت پاییزه چغندرقند در سطح نسبتاً وسیعی از استان کرمان وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Climatic zoning and evaluation of autumn-sown sugar beet planting in Kerman province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Javaheri 1
  • Hamid Najafinezhad 3
1 Assistant Professor of Seed and Plant Improvement Research Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Kerman, Iran
3 Assistant Professor of Seed and Plant Improvement Research Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Kerman, Iran
چکیده [English]

Sugar beet planting under autumn season has significant importance owing to higher water use efficiency especially in semiarid regions. In Kerman, sugar beet is only sown in spring, therefore it is important to evaluate the feasibility of autumn-sown sugar beet planting. Using geographic information system (GIS) combined with various factors influencing sugar beet growth is the best and economic method for identification of prone areas for autumn-sown sugar beet planting. The aim of this study was climatic zoning of Kerman region for autumn-sown sugar beet planting. Meteorological data including temperature and rainfall were collected. Then, cumulative thermal units, biomass productivity index, vernalization times, freezing, rainfall, and day length of each meteorological station were determined and their map was drawn. After weighting maps using hierarchical method, the final map was developed with ARC-GIS software. Results showed that sugar beet plants are susceptible to bolting in Baft, Bardsir and Shahr Babak cities; however in southern parts of the province, sugar beet plants could not receive required vernalization temperature. Less than 50 mm precipitation during the growing season may decrease the feasibility of sugar beet planting in these areas. Although, most of the lands with more than 200 mm precipitation are endanger of freezing, inadequate GDD reception, and vernalization occurrence. Based on final zoning map, 19.42% of the lands including Kahnooj, Manoujan, Anbar Abad, southern part of Jiroft, East of Bam, and south of Baft are classified as prone areas. Remained areas were regarded as proper (22.67%), medium (21.76%), and improper (36.15%) for autumn-sown sugar beet planting. In conclusion, autumn-sown sugar beet planting can be performed in  most parts of the province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn-sown sugar beet planting
  • Climatic zonation
  • Geographic Information System
  • sugar beet
 
Ati OF, Stigter CJ, Olandipo EO. A comparison of methods to determine the onset of the growing season in northern Nigeria.International Journal of Climatology, 2002. 22:732–742.
Azizpour MA, Taleghani D, Aghai zadeh M, Hoseinpour M. Evaluation of bolting, quantitative and qualitative traits of triploid hybrids in autumn- sowing sugar beet. Journal of Sugar beet, 2016. 32(2):99-106. (in Persian, abstract in English)
Bishnoi OP. Applied agro-climetology. Oxford book company. Jaipur, India. 2010. pp540.
Campbell GK, Russell GE. Breeding sugar beet. Report of the Plant Breeding Institute for 1963-64, 1965. pp6-32.
Bosemark NO. Genetics and breeding. In The Sugar Beet Crop : Science into Practice (Eds D. A. Cooke & R. K. Scott), 1993. pp. 67–119. London : Chapman and Hall.
Chegini MA. Effect of environment (Temperature and Photoperiod) on bolting, flowering and seed production in sugar beet. A thesis to The University of Reading for the Degree of Doctor of Philosophy. 1999. pp181–207.
Cornwall C, Horiuchi A, Lehman C. 2001."NOAA Solar Calculator". U.S.A: Department of Commerce.27 Aug 2001. [Online] <http:www.esrl.noaa.gov/gmd/grad/solcalc/sunrise.html.
De pauw E. An Agro-ecological exploration of the Arabian peninsula. ICARDA. Aleppo, Syria, 77 pp. ISBN. 2002. 92-9127-119-5.
De Pauw E, Göbel W, Adam H. Agro-meteorological aspects of agriculture and forestry in the arid zones. Agric. For. Meteorology., 2000. 103:43–58.
Hossainpoor M. Effect of nitrogen management of irrigation water and period growth during on water and light use efficiency in winter sugar beet (Ph.D thesis), Facolty of Agriculture, Tarbiat Modares University; 2007. (in Persian)
Hundal SS, Singh R, Dhaliva L.K. Agro-climatic indices for predicting phonology of wheat (Triticumaestivum) in Punjab. Journal of Agricultural Sciences, 1997. 67: 265- 268.
Ilkaee MN, Forozesh, P, Habibi D, Taleghani D, Rajabi A. Response of different sugar beet genotypes to water deficit stress. Journal of Sugar beet, 2016. 32(2): 135-146. (in Persian, abstract in English)
Jaggard KW, Werker A.R. An evaluation at the potential benefits and of autumn–sown sugar beet in NW. Journal of Agricultural Sciences. 1999; 132: 91-102.
Javaheri MA, Najafinezhad H, AzadShahraki F. Study of autumn sowing of sugar beet in Orzouiee area (Kerman province).Journal of Scientific and Research Quarterly of Agricultural Jahad ISSN:1019-9632. No 71. 2006.(in Persian)
Javaheri MA, Ramrodi M, Azgharpour MR, Dehmardeh M,ghaemi A. Agroclimatic zonation for evaluating autumn sugar beet sowing feasibility in Khorasan Razavi and Khorasan-e-Jonobi Provinces. Journal of Sugar beet, 2016. 31(1):17-31. (in Persian, abstract in English)
Kaffka S. Sugar beet production and the environment. 1996. Annual Report of the California Sugar Beet Growers Association.
Khosravi M, Amani M, Hosseinzadeh Kermani M. Assessment of environmental suitability for sugar beet planting in Torbat- e- Heydarieh city using Geographic Information System (GIS). Journal of sugar beet, 2014. 30(1):101-116. (in Persian)
Koulivand M. The sugar beet crop. Press and Cultural department of Shahid Beheshti University Jihad. 1988. pp 246. (in Persian)
Milford GFJ, Jarvis PJ, Walters C. A vernalization-intensity model to predict bolting in sugar beet. Journal of Agricultural Sciences, 2010. 148:127–137.
Parmah E, Negaresh H, khosravi M. Agroclimatic zoning of sugar beet in Kermanshah province using GIS. Journal of Biodiversity and Environmental Sciences, 2014. 4: 345-354.
Reidsma P, Ewert F, Boogaard HL, Van Diepen CA. Regional crop modeling in Europe.The impact of climatic conditions and farm characteristics on maize yields.Agricultural Systems. 2009. 100:51-60.
Reusch TBH, Wood TE. Molecular ecology of global change. Molecular Ecology, 2007. 3973–3992.
Saaty T.L. The Analytic hierarchy process: Planning, priority setting, Resource allocation. McGraw-Hill, New York. 1980.
Seyedmohammadi J, Esmaeelnejad L, Ramezanpour H. Increasing Efficiency of Soil Fertility Map for Rice Cultivation Using Fuzzy Logic, AHP and GIS. Journal of Water and Soil, 2016. 30(4): 1114-1129. (in Persian, abstract in English)
Taiti A, Henderson R, Turner R, Zheng X. Thin-plate smoothing spline interpolation of dailiny rainfall for New Zealand using a climatological rainfall surface. International. Journal of Climatology. 2006. pp 2097-2115.