تأثیر کم آبی در ابتدای دوره رشد بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند

نوع مقاله : علمی- تحقیقاتی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران.

2 کارشناس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج، ایران.

چکیده

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی  در مراحل اولیه رشد چغندرقند، این تحقیق به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و در سه سال متوالی در مزرعه تحقیقاتی کمال آباد کرج اجرا شد. در این آزمایش کرتهای اصلی (عامل A) به زمان شروع تنش اختصاص داده شد. نتایج بدست آمده با توجه به تجزیه واریانس جداگانه سه سال اجرای طرح نشان داد که در سال اول صفات، وزن ریشه، عملکرد شکر ناخالص و عملکرد شکر سفید تحت تأثیر مقدار تنش قرار گرفته و تیمارها در سطح  5% تفاوت معنی دارنشان دادند. در تجزیه مرکب سه ساله نیز دو صفت وزن ریشه و عملکرد شکر ناخالص تحت تأثیر مدت زمان تنش قرار گرفته و در سطح اعتماد 5% معنی دار شده اند.  دسته بندی میانگین ها به روش دانکن که بر روی نتایج سه ساله این تحقیق انجام شد نشان داد که درصد قند ناخالص و درصد قند قابل استحصال تحت تدثیر اثرات متقابل A×B قرار گرفته اند، به طوریکه تیمار A2B4 (شروع تنش بعد از آبیاری چهارم و مصرف کامل اب قابل دسترس) از نظر صفات مذکور در گروه برتر قرار دارند در حالیکه صفات مذکور تحت تأثیر اثرات متقابل A1B2 (شروع تنش بعد از آبیاری سوم و مصرف 5/3 آب قابل دسترس) در گروه پائین تر قرار گرفتند. همچنین وزن ریشه، عملکرد شکر ناخالص و شکر سفید که از صفات مهم در زراعت چغندرقند هستند تحت تأثیر اثرات متقابل تیمار A3B2 (شروع تنش بعد از آبیاری پنجم و مصرف 4/5 آب قابل دسترس) در گروه برتر واقع شده اند. در حالیکه تیمار A4B4 (شروع تنش بعد از آبیاری ششم و مصرف کامل آب قابل دسترس) از این نظر در پائین ترین گروه قرار دارد. با توجه به نتایج بدست آمده اعمال تنش بعد از آبیاری پنجم (حدود 45 روزگی رشد گیاه) و مقدار مصرف 60% رطوبت قابل استفاده مطلوبترین حالت بوده که ضمن صرفه جویی یک نوبت ابیاری افزایش محصول نیز به همراه داشته است. همچنین نتایج بیانگر افت کمی و کیفی محصول در آبیاری زود به زود (مصرف کمتر از 60% رطوبت قابل استفاده) می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of water deficit in initial growth stage on sugar beet yield

نویسندگان [English]

  • J. Gohari 1
  • Gh. Tohidloo 2
  • M. Mesbah 1
1 Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran
2 Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran.
چکیده [English]

This experiment was carried out to investigate the effect of water stress on sugar beet yield, at Motahary research station. A split plot experiment was undertaken with in a randomized complete block design with four replications for three years. Main plots were different times of water stress as implemented after the 3rd, 4th, 5th and sixth irrigation. Subplots were included as 2/5, 3/5, 4/5 and 5/5 of available soil water. The results showed some parameters like root yield, sugar yield and white sugar yield were significant in the first year. Combined analysis of three years, experiments showed that root and sugar yield had significant differences. In addition, Duncan-test used for mean analysis of three years showed that sugar content and white sugar content were affected by the interaction and using total available water) was the best treatment. Whereas A1B2 treatment (water stress after third irrigation and using 3/5 available water) showed the lowest yield in comparision the other treatments. Moreover, important parameters such as root yield, sugar yield and white sugar yield are affected by the interaction of treatments. These were most favorably affected by A3B2 treatment (water stress after the fifth irrigation and using 4/5 available water). The A4B4 treatment (water stress after sixth  irrigation and using complete available water) the lowest yield showed. These results indicated that water stress after fifth irrigation (about 45 days after sowing) and using 60% available water of soil is optimum for saving water and increasing yield production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water deficit
  • Growth stage
  • sugar beet
  • yield