همبستگی بین پارامترهای پایداری در چغندرقند

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان

2 عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

3 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات چغندرقند

چکیده

به منظور تعیین همبستگی بین پارامترهای پایداری برای صفات عملکرد ریشه، درصد قند و عملکرد قند سفید، 20 رقم تجارتی چغندر قند به مدت چهار سال در نه منطقه مهم چغندر کاری در طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، بررسی شدند. پس از تجزیه واریانس ساده و مرکب، شاخص های پایداری شامل واریانس محیطی، ضریب تغییرات محیطی، اکووالانس (ریک)، واریانس، پایداری (شوکلا)، انحراف از خط رگرسیون و ضریب تشخیص محاسبه شد و سپس همبستگی های رتبه بین آنها تعیین گردید.
نتایج تجزیه واریانس مرکب حاکی از وجود تفاوت های ژنتیکی بین ارقام برای سه صفت مورد بررسی بود. همچنین، بین محیط های اجرای آزمایشها تفاوتهای آماری مشاهده شد. اثرات متقابل رقم× محیط برای سه صفت تحت بررسی و اثرات متقابل رقم× سال× رقم× مکان، رقم× سال× مکان برای عملکرد قند سفید معنی دار گردید. ارتباط بین میانگین عملکرد ریشه با معیارهای پایداری انحراف از رگرسیون، ضریب تشخیص و واریانس محیطی و میانگین درصد قند با شیب خط رگرسیون و واریانس محیطی معنی دار گردید. همچنین عملکرد قند سفید تنها با واریانس محیطی همبستگی معنی دار نشان داد. با توجه به نتایج حاصل، همبستگی بین انحراف از رگرسیون و ضریب تشخیص برای هر سه صفت معنی دار گردید. وجود همبستگی بین این دو معیار به لحاظ اینکه هر دو معیار برازش خط رگرسیون را نشان می دهند، مورد انتظار بود. معیار پایداری انحراف از رگرسیون با اکووالانس و واریانس پایداری برای سه صفت مورد بررسی به طور معنی داری همبستگی نشان داد. بنابراین از میان معیارهای پایداری مورد بررسی در این مطالعه استفاده از معیارهای انحراف از رگرسیون، ضریب تشخیص، اکووالانس و واریانس پایداری برای تعیین پایداری ارقام نتایج یکسانی نشان داد. لذا مکان استفاده از معیارهای پایداری برای یک صفت و تعمیم نتایج آن به دو صفت دیگر وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Correlation of stability parameters in sugar beet

نویسندگان [English]

  • H. R Ebrahimian 1
  • A. Rezaei 2
  • S.Y. Sadeghian 3
1 Isfahan Agricultural Research centre, Isfahan, Iran
2 Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Sugar Beet Seed institute, Karaj, Iran
چکیده [English]

To study the correlation between stability parameters in sugar beet, a series of experiments was conducted within a randomized complete block design with four replications in 9 locations for four years. 20 commercial cultivars of sugar beet were studied. After simple and combined analysis of variances, stability parameters including environmental variance, environmental coefficient of variation, wricke ecovalence, stability variance (shukla), coefficient of deviation from regression, and coefficient of determination were calculated for some important traits like root yield, sugar content and white sugar yield. The results of combined analysis indicated that a significant genetic variance existed among the cultivars. Significant differences were also observed between years and location. Genotype x Environment interactions for root yield, sugar content and white sugar yield and Genotype x Year, Genotype x Location and Genotype x Year x Location interactions for white sugar yield were statistically significant. No significant correlation was found between the stability parameters of the studied traits. Therefore, stability parameters could not be used to simultaneously select for high yield and stable genotypes. Correlation coefficients between environmental variance and coefficient of variance, coefficient of determination and deviation from regression for both stability variance and ecovalance were statistically significant and the results indicated that each of them could be used in the selection of stable genotypes. In using the coefficient of determination and deviation from regression. plant breeders are bound to consider such parameters as the mean, Slope or regression and deviation from regression. Therefore the stability variance of shukla is recommended for the selection of stable genotype.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stability parameters
  • sugar beet