بررسی امکان کشت پاییزه چغندر قند در جنوب استان خراسان رضوی

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

2 دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، کرج، ایران

3 مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، مشهد، ایران

چکیده

کشت پاییزه چغندرقند به عنوان راهکاری مناسب جهت تولید این محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور مورد توجه است. به منظور بررسی امکان کشت پاییزه چغندرقند در جنوب استان خراسان رضوی و تعیین بهترین تاریخ کاشت، برداشت و رقم، این تحقیق به مدت دو سال زراعی 1387 و 1388در شهرستان بردسکن انجام شد. آزمایش در قالب ظرح اسپلیت پلات فاکتوریل اجرا گردید. تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح (اول و 20 مهر) و فاکتوریل سطوح رقم (هفت رقم) و تاریخ برداشت (15 اردیبهشت، اول خرداد و 15 خرداد) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس برای صفات مورد بررسی نشان داد که تاریخ کاشت و رقم اثر معنی‌داری بر صفات عملکرد ریشه، عملکرد  قندسفید، درصد ساقه‌روی، عملکرد قندناخالص، درجه خلوص و قند ملاس داشت. تاریخ برداشت نیز روی سایرصفات اندازه‌گیری شد به جز ضریب استحصال، اثر معنی‌داری بر جای گذاشت. اثر متقابل تاریخ کاشت × تاریخ برداشت به جز صفات عملکرد ریشه و درصد ساقه‌روی، بر دیگر صفات معنی‌دار بود. اثر متقابل تاریخ کاشت × رقم برای کلیه صفات و اثر متقابل رقم × تاریخ برداشت نیز در مورد کلیه صفات به جز ضریب استحصال معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد قندسفید (5/17 تن در هکتار) را رقم گیادا تولید کرد. با توجه به نتایج به دست آمده، بیشترین عملکرد قندسفید با استفاده از ارقام مقاوم به ساقه‌روی در تاریخ کاشت اول مهر و تاریخ برداشت 15خرداد ( 6/68تن در هکتار) به دست آمد. در این تیمارها میانگین درصد ساقه روی در ارقام مقاوم 2/65 درصد و در ارقام حساس 71/24 درصد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the feasibility of growing autumn-sown sugar beet in southern part of Khorasan Razavi Province

چکیده [English]

Cultivation of autumn sugar beet is considered as a proper solution for production of the crop in arid and semi–arid regions of Iran. In order to study the feasibility of growing autumn sugar beet in southern part of Khorasan Razavi province and to determine the best sowing and harvest dates, this study was conducted in split plot factorial design in Bardeskan city in 2008-09. The treatments consisted of two sowing dates including 23th September, 12th October in split plots, seven cultivars and three harvest dates including 5th May, 22th May, and 5th June in factorial plots. ANOVA results showed significant effects for sowing date and cultivar on root yield, white sugar yield, bolting percentage, sugar yield, purity, and molasses sugar. Harvest date had significant effect on all traits except purity. Sowing date × harvest date interaction had significant effect on all traits except root yield and bolting percentage. Sowing date × cultivar interaction as well as harvest date × cultivar interaction effects were significant for all traits except purity for which the harvest date × cultivar interaction was insignificant. The highest white sugar yield (5.17 t ha-1) was produced by Giada cultivar. The highest white sugar yield was achieved in 23th September sowing date and 5th June harvest date. The mean of bolting percentage in tolerant and susceptible cultivars was 2.65 and 71.24, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn sowing
  • cultivar
  • Harvest date
  • sowing date
  • sugar beet
Abdollahian Noghabi M. Study on quantitative on qualitative parameters of sugar beet growth in different sowing date. M Sc thesis. Tarbiat Modarres University, 1992. (in Persian, abstract in English)
Ahmadi M, Taleghani DF, Maleki M. Study on potential of sugar beet varieties for autumn culture. 26th Annual Iranian Sugar Industries Conference, 2004, Mashhad. (in Persian)
Ahmadi M, Taleghani DF, Shahbazi HA. Study of variety, sowing and harvesting date on yield and quality of autumn sugar beet in Khorasan Razavi Province. 29th Annual Iranian Sugar Industries Conference, 2007, Mashhad. (in Persian)
Ahmadi M. The results of autumn culture for stability in sugar beet production in Khorasan Province. Bolton of Iran Center for Research and Education in Sugar Industry, 2009; 224. (in Persian)
Alimoradi A. Autumn sugar beet characteristic. 24th Annual Iranian Sugar Industries Conference, 2002, Mashhad. (in Persian)
Ashraf Mansoori GR, Sharifi  M, Hamdi F. Study of autumn sowing of sugar beet (Beta vulgaris L ) in Fasa area. Journal of Sugar Beet, 2013. 29: 71-84.
Basati G, Koulivand M, Nematy A, Zareey A. Study of autumn sowing of sugar beet in the tropical areas of kermanshah province. Journal of Sugar Beet. 2002;18(2): 119- 130. (in Persian, abstract in English)
Bayat A. Study on winter- sowing sugar beet without irrigation until cereal ripping time. Report of Sugar Beet Research Department, Khorasan Agriculture and natural resource Research Center. 2000. (in Persian)
Cakmakci R,  Oral E. Root yield and quality of sugar beet in relation to sowing date, plant population and harvesting date Interactions. University of Manas. 2002.  133-136.
 Cooke DA, Scott RK. The Sugar Beet Crop. 1993. Chapman and Hall Publications.
Despo P, Sficas AG. Bolting, fresh root yield and soluble solids of sugar beet as affected by sowing date and gibberellins treatment. J. Amer. Soc. Sugar Beet. Tech. 1978. 20: 115 – 126.
Gorgich P. Effect of density on yield and quality of sugar beet verities in autumn sowing. 2001. M Sc thesis, Zabol University.
Hoffmann CM, Kluge-Severin S. Growth analysis of autumn and spring-sown sugar beet. European J. Agron. 2011, 34: 1-9.
Hoffmann CM, Kluge-Severin S. Light absorption and radiation use efficiency of autumn and spring sown sugar beets. Field Crops Research, 2010. 119: 238-244.
Jaggard KW, Werker AR. An evaluation of potential benefits and costs of autumn – sown sugar beet in NW Europe. 1998 .IACR- Brooms Barn, Edmunds, UK.
Javaheri MA, Najafinezhad H, Azad Shahraki F.Study of autumn sowing of sugar beet in Orzouiee area (Kerman province). J. Pazhoohesh and Sazandgi. 2006:19: 85-93. (in Persian with English abstract)
Javaheri MA, Zinaldini A, Najafi H. Effect of planting date on growth indices of sugar beet in Orzoieh Region (autumn sowing). J. Pazhoohesh and Sazandgi. 2004:62 -58-63. (in Persian with English abstract)
Rinaldi M, Vanella A V. The response of autumn and spring sown sugar beet (Beta vulgaris L.) to irrigation in Southern Italy: Water and radiation use efficiency. Field Crops Res. 2006. 95: 103-114.
Sharifi H. Research report of sugar beet research department. Dezful Agriculture Research Centre Publishs.1989. 52 pp., (in Persian).
Sinji KS, Christa H. Development of leaf area index and light interception of autumn-sown and spring-sown sugar beet. Institute of Sugar Beet Research, Holtenser landstr. 77, d-37079 Gottingen. 2008.
Taleghani DF. Autumn sowing sugar beet extension in Iran.25th Annual Iranian Sugar Industries Conference, 2003, Mashad. (in Persian)
Wood DW, Scott RK. Sowing sugar beet in autumn in England. J. Agric. Sic. Cambridge. 1975. 84: 97-108.