اثر متقابل کوددامی و نیتروژن بر ماده آلی خاک، کمیت و کیفیت محصول در تناوب چغندرقند و گندم

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات چغندرقند

چکیده

به منظور بررسی تاثیر کود دامی به ماده آلی خاک، عملکرد محصول و یافتن اثر متقابل آن با کود نیتروژن این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و طی سه سال (1377-1375) در تناوب چغندر قند، گندم و چغندر قند در مزرعه تحقیقاتی مرحوم مطهری واقع در کمالشهر کرج اجرا گردید. مقادیر کود دامی در سه سطح  و 60=a5 تن در هکتار و کود نیتروژن در پنج سطح bt=0، 120=b2، 180=b5 و 240=b4 و 300=b5 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره منظور شدند. نصف مقادیر کود نیتروژن بصورت پایه و نصف دیگر آن پس از تنک و وجین اعمال گردید. در طول دوره رشد چغندر قند مراقبتهای لازم از جمله مبارزه با آفات و بیماریها، علفهای هرز، آبیاری و سایر عملیات زراعی بدقت انجام گرفت. در پایان دوره رشد هر سال نمونه های ریشه و اندام هوائی از تیمارهای مختلف برداشت و جهت تجزیه کمی و کیفی به آزمایشگاه ارسال گردید.
همچنین پس از برداشت محصول نمونه خاک از عمق 30-0 سانتیمتری کرتهای آزمایشی برداشت و میزان کربن آلی آنها اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده حاکی از تاثیر معنی دار کود دامی بر ماده آلی خاک بود به طوری که تیمار 60 تن کود دامی در هکتار از این حیث در گروه a قرار گرفت. تیمارهای 30 تن کود دامی و شاهد به ترتیب در گروه های b و c واقع شدند. همچنین نتایج بدست آمده از تجزیه مرکب روی خصوصیات کمی و کیفی محصول نشان داد که تیمار a3 بیشترین مقدار وزن ریشه و عملکرد شکر را به خود اختصاص داده است. عملکرد ریشه و شکر در تیمار مذکور بترتیب 03/56 و 74/7 تن در هکتار بدست آمد. اعمال کود نیتروژن نیز موجب معنی دار شدن سدیم ریشه، ضریب استحصال، قند ملاس و عملکرد شکر سفید شد که با توجه به ماهیت کود مذکور قابل توجیه می باشد. در بررسی اثر متقابل کود دامی و نیتروژن مشخص گردید که صفات کمی و کیفی محصول تحت تاثیر آن قرار نگرفته اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of interaction between manure and nitrogen on soil organic matter, quantity and quality of sugar beet in rotation of sugar beet and wheat

نویسندگان [English]

  • Gh. Tohidlo
  • J. Gohari
  • A. Rohi
  • D. Taleghani
  • M.A. Chegini
Sugar Beet Seed institute. Karaj, Iran
چکیده [English]

To study the effect of interaction between manure and nitrogen on soil organic matter, soil structure, quantity and quality of sugar beet in rotation of sugar beet and wheat, this experiment was carried out in Karaj in 1996 - 98. A Factorial experiment (3*5) based on a randomized complete block design with three replications was conducted. Three levels of manure: a1=0, a2= 30 and a3=60 t/ha and five levels of nitrogen: b1=0, b2=120, b3=180, b4=240 and b5=300 kg/ha were applied. Half of N was applied pre-planting, and the rest after tinning and hoeing. Pests and weeds were controlled and irrigation was performed precisely until final harvest. Both root and top weight of sugar beet samples were measured and sugar content, impurities of sugar beet root were determined at final harvest. Soil samples were also taken from experimental plots. The results showed that soil organic matter, sugar beet root yield and sugar production were affected by manure. The percentage of soil organic matter in the treatment of 60 t/ha manure (1.62%) was significantly greater than that of 30 t/ha and the lowest organic matter was in non-using manure treatment. Significant increase in sugar yield due to manure application caused an increase of Na and molasses sugar content: showing similar effect to the application of nitrogen. In addition, the results indicated that the quantity and quality of sugar yield were not affected by the interaction between manure and nitrogen.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Manure
  • Rotation
  • nitrogen
  • sugar beet
  • quantity and quality