واکنش ژنوتیپ های مختلف چغندرقند به تنش های کم آبیاری

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

2 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران

3 دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده


به منظور بررسی جنبه‎های فیزیولوژیکی تنش کم آبی بر صفات مهم 14 ژنوتیپ چغندرقند آزمایش دو ساله در سال‎های 1388 و 1389 به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلو ک‎های کامل تصادفی در چهار تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند در کمالشهر کرج اجرا شد. سطوح آبیاری در این آزمایش در دو سطح (S1: آبیاری نرمال پس از 80 میلی‎متر تبخیر از طشتک کلاس A و S2: تنش کم آبی پس از 180 میلی‎متر تبخیر از طشتک کلاس A) بودند که از طریق تغییر در دور آبیاری اعمال شدند. آبیاری از زمان کشت تا استقرار کامل گیاه (مرحله شش تا هشت برگی) برای کلیه تیمارها مشابه و از این مرحله به بعد بر اساس میزان تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A برای هر تیمار انجام شد. بیشترین عملکرد ریشه به ژنوتیپ‎های SBSIDR-5 ، SBSIDR-8 و SBSIDR-14 و کمترین میزان به ژنوتیپ SBSIDR-2 تعلق داشت، هرچند که تمامی ژنوتیپ‎ها در یک گروه آماری قرار گرفتند. هم‎چنین اثرات سال بر میزان پتاسیم و سدیم ریشه معنی‎دار شد. سدیم در ژنوتیپ‎های 5، 1 و 7 در کمترین میزان خود قرار داشت و ژنوتیپ 4 از بالاترین میزان برخوردار بود. ژنوتیپ 4 از لحاظ سدیم نسبت به ژنوتیپ‎های 1، 5، 6، 7، 9 و 10 در گروه آماری متفاوت قرار گرفت. بالاترین میزان درصد قند خالص در تیمار 9 و کمترین میزان صفت به ژنوتیپ 11 تعلق داشت اما تمامی ژنوتیپ‎ها در یک گروه آماری قرار داشتند. بیشترین عملکرد قندخالص به ژنوتیپ 5 و کمترین میزان آن به ژنوتیپ 11 اختصاص داشت، هرچند تمامی ژنوتیپ‎ها در یک گروه آماری قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of different sugar beet genotypes to water deficit stress

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nabi Ilkaee 1
  • P. Forozesh 1
  • D. Habibi 2
  • D. Taleghani 3
  • A. Rajabi 3
1 Azad University
2 Azad Uviersity
3 Associate Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI)- Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده [English]

In order to study the physiological aspects of water deficit stress on important quantitative traits of 14 sugar beet genotypes, a two-year experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with four replicates at Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran in 2009-10. Two irrigation levels including S1 (normal irrigation after 80 mm evaporation from the class A pan) and S2 (irrigation after 180 mm evaporation) were applied by changing the irrigation round. Irrigation was performed similarly for both treatments from planting to the establishment (6-8 leaf) stage and thereupon applied based on evaporation from the class A pan. The highest root yield belonged to the genotypes SBSIDR-5, SBSIDR-8 and SBSIDR-14 and the lowest ones to SBSIDR-2, although all genotypes were placed in one group. Furthermore, the effect of year on potassium and sodium was significant. In SBSIDR-5, SBSIDR-1, and SBSIDR-7 genotypes, the Na level was the least while in SBSIDR-4 it was high. Compared with SBSIDR-1, SBSIDR-5, SBSIDR-6, SBSIDR-7, SBSIDR-9 and SBSIDR-10, SBSIDR-4 was placed in different group. In conclusion, genotype SBSIDR-5 was selected as the best pollinator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought Stress
  • genotype
  • K
  • Na
  • Root yield
  • sugar beet
  • White sugar content
Acevedo E, Ceccarelli S. Role of physiologyist-breeder in breeding program for drought resistance conditions. In: F.W.G. Berker (ed), Drought. 1989.
Acevedo E. Improvement of winter cereal crops in Mediterranean environments. Use of yield, morphological and physiological traits. In: physiology breeding of winter cereals for stressed Mediterranean environments. Montpellier, France. 1991; 6: 273-305.
Alimoradi A, Sugar beet compounds and their effect on the quality of its technological. Journal of sugar industry in Iran.1998; 131-213. (In Persian)
Anonymous. FAO statistical yearbook, world food and agriculture Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, Italy. 2010.
Blum  A. Plant breeding for stress environments.CRC press. Boca Raton, USA. 1998.
Carter JN. Effect of nitrogen and irrigation levels location and year on sucrose concentration of sugar beet in southern Idaho. Journal of the A.S.S.B.T. 1982; 21:  286-306.
Clarke JM, Richards RA, Condon AG. Effect of drought stress on residual transpiration and its relationship with water use of wheat. J. Plant Sci. 1991; 71: 695-702.
Drycott AP, Webb DJ, Wricht EM. The effect if time of sowing and harvesting on growth yield and n fertilizer requirement of sugar beet yield and nitrogen uptake at harvest.  Agric. Sci. Camb. 1973; 81:267-275.
Dunham R, Clearke N. Coping with stress. British Sugar Beet Review. 1992; 60(1): 10-13.
Dutton J, Bowler G. Money is still being wasted on nitrogen fertilizer. British Sugar Beet Review. 1984; 52:75-77.
Eck HV, Winter SR, Smith SJ. Sugar beet yield and quality in relation to residual beet feed lot waster. Agronomy Journal. 1990; 82:250-254.
Fisher RA, Maurer R. Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain yield responses. Aust. J. Agric. Res. 1979; 29 (5): 897-912.
Habibi D. Effects of some climate parameters on root yield and sugar content (PhD thesis). Islamic Azad University, Science and Research Branch; 2002. (In Persian)
Hidari GHR. The effects of irrigation and harvesting time on yield and quality of sugar beet (PhD thesis). MS. Faculty of agriculture of Tabriz University; 2001. (In Persian) 
Hills FJ, Winter SR, Henderson DW. Sugar beet. In: BA Srewart, DR Nielsen (eds.). Irrigation of Agricultural Crops. Madison, Wisconsin, USA, 1990. 795-810.
Khajepur MR. Producing industrial crops. SID publishers, Isfahan University of Industrial. 1998. pp 450. (In Persian)
Kheirabi J. Analysis of low irrigation. Define and explained. Journal of water, soil and machine. 1995; 13:16-24. 
Konstantin V. Physics and chemistry of sugar beet in sugar manufacture. Elsevier Science Ltd. 1977; pp596.
Koocheki A, Soltani A, Azizi M. Plant ecophysiology. Publications University of Mashhad; 2003. pp 272. (In persian)
 Mohammadi Goltapeh A, PakdamiSardrood B, Rezaee Danesh Y. Pests and Diseases of Sugar Beet. Publications University of Tarbiatmoddares.1999; pp 275. (In Persian)     
 Naderi A, Hashemi Desfuli A, Shokrani R and Rezaee A. The effects of irrigation and harvest date on the yield and quality of sugarcane varieties CP-57 in Khuzestan. Iranian Journal of Crop Sciences. 1998; 1 (1): 13-19. (In Persian)
Nasiri Mahallati M. Modeling of crop growth processes. translate. Publications University of Mashhad; 2000. pp 280. (In Persian)   
Russell T, Alexander John T, Rush George E and Hawkes George RJ. Advance in sugar beet production: Principles and practices; 1971;  pp 470.
Salter PJ, Good JE. Crop response to water at different stages of growth. Farnham Royal: Commonwealth Agriculter Bureaux.; 1967; 257 pp.
Scott RK, Jaggard KW. Crop physiology and agronomy. In: D.A. Cooke and R. K. Scott (eds.). The sugar beet crop. pp 179-237. London, Champan & Hall. 1993.
 Winter SR. Suitability of sugar beet for limited irrigation in a semi-arid climate. Agron. J. 1980; 72: 118-123.