ارزیابی هیبریدهای دیپلوئید با فرم ریشه صاف و گرد (Broad elliptic) در چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

2 مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

3 کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

4 کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران.

5 مربی پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران.

چکیده

چغندرقند ریشه‏ای مخروطی شکل دارد که در زمان برداشت انتهای آن شکسته و در زمین باقی می‏ماند لذا میزان قابل توجهی از محصول ریشه و به تبع آن محصول قند از بین می‏رود. ضمناً خاک مزرعه نیز در شیارهای جانبی ریشه باقی مانده و همراه آن به کارخانه قند حمل می‏گردد. در مناطق آلوده به نماتد و ریزومانیا خاکی که با ریشه چغندرقند جابجا می‏شود موجب گسترش این بیماری‏ها می‏شود. گسترش بیماری از یکسو و نیز اتلاف عملکرد ریشه از سوی دیگر محققین را بر آن داشت که بدنبال تهیه هیبرید هایی با فرم ریشه صاف و گرد باشند تا میزان خسارت و انتقال آلودگی به حداقل برسد. در این تحقیق از فامیل های فول سیب دو جمعیت F2 با کد‏های 27102 و 27131 با فرم ریشه صاف و گرد جهت تهیه هیبرید استفاده شد. پایه مادری مورد استفاده (سینگل کراس 231*261) از صفات کمی و کیفی مطلوبی برخوردار بود. ارقام هلیکس و رسول بدلیل دارا بودن عیار قند بالا، راندمان استحصال مناسب و فرم ریشه مطلوب به عنوان شاهد در این آزمایش مورد استفاده قرار گرفتند. هیبریدهای بدست آمده در یک آزمایش شامل  16 رقم و درقالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو منطقه کرج و مغان مورد مقایسه قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده، تجزیه بای پلات و تجزیه خوشه‏ای برمبنای میانگین صفات کمی و کیفی، هیبریدها به پنج گروه تقسیم شدند. برمبنای صفات ظاهری ریشه ( صافی ، فرم و یکنواختی ریشه) و نیز صفات کمی  و کیفی (عملکرد ریشه ، عملکرد شکر ، عیار قند و راندمان استحصال) هیبریدهای (261*231) * 27102-S1.25 ، (261*231) * 27102-S1.44 و (261*231) * 27131-S1.3 که به ترتیب 84/83 ، 68/80 و 28/71 تن در هکتار عملکرد ریشه داشتند به عنوان بهترین هیبریدها شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of sugar beet diploid hybrids with smooth and round root shape

نویسندگان [English]

  • S. Vahedi 1
  • M. Moharamzadeh 2
  • Sh. Khodadadi 3
  • A.R. Heydari 4
  • B. Babaee 5
1 Instructor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Iran
2 Instructor of Sugar Beet Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Iran
3 Master Expert of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Iran
4 Master Expert of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Iran
5 Instructor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Iran
چکیده [English]

The sugar beet plant has a conical-shaped root and at harvest the tap-root breaks which remains in the soil. As a result, a significant amount of root yield and consequently sugar content is lost. Furthermore, the field soil remains in the root fissures and is carried with the root to sugar factory. In rhizomania and nematode-infested areas, the soil movement causes the disease wide spread. In this study, the full-sib families 27102 and 27131 developed from an F2 population were used as pollinator and the single cross 231*261 as maternal parent for producing hybrids with smooth and round-shaped roots. The hybrids were produced and evaluated in a randomized complete block design with four replications in Karaj and Moghan. Helix and Rasoul cultivars were used as controls. Based on biplot and cluster analyses of quantitative and qualitative characteristics, the hybrids were divided into five groups. Based on root morphological characteristics (smoothness, form and root uniformity) as well as qualitative and quantitative traits (root yield, sugar yield, sugar content, and purity), the hybrids (261*231)*27102-S1.25, (261*231)*27102-S1.44, and (261*231)*27131-S1.3 with 83.84, 80.68, and 71.28 t ha-1 root yield, respectively, were considered as promising hybrids.

کلیدواژه‌ها [English]

  • quantitative and qualitative traits
  • Root shape
  • Smooth and round sugar beet

مراجع

Ahrens W, Babel G, wolf A. Beeinflussung des Erdanhangs von Zuckerrueben durch Sortenwahl. 1990;39(1):20-21
Brussard B. Breeding for an improved root shape to reduce dirt tare. Proc. IIRB Congress. 1996.
Coe G. Registration of sugar beet line Sp83 30- 0. Crop. Sci; 1981, 21, 478.
Deming GW. Recent results with sugar*red garden beet hybrids - proc. ASSBT; 1950,180- 193.
Fauchere J. Reduction de la take - terre. proc. IIRB congress, Brussels; 1989, 52: 65- 77.
Fischer HE. Origin of weisseschlesishe Rube, (White silesian beet) and resynthesis of sugar beet. Euphytica; 1989, 41: 75-80.
IBPGR. Descriptor for beet. Center for genetic resources the Netherlands. 1991.
Kozlowski AI. Sugar beet with round - shaped roots. Proc. LeninAcad. of Agric. Sci. USSR; 1947, 20- 21.
Mesbah M. Transfer of globe-shaped and smooth root traits from red-table and fodder beet to the Sugar beet.research report. agriculture research and education organization. Sugar beet seed institute. 2005. (in Persian)
Mesken M. Breeding sugar beet with globe - shaped roots to reduce dirt tare. IIRB Proc. 53rdWinter Congress. 1990, PP. 111- 119.
Mohammadi SA. Analysis of molecular data in terms of genetic variation. In: Proceedings of 9th Agronomy and plant breeding congress. University of Tehran. 27-29 Aug. 2006, 96-117. (in Persian)
Olsen Jk, Enike HG, Alice S, Jorgense B. Genetic potential forbreeding forlow tare. Danisco Seed. Hojbygaarvej 31. DK- 4960 Holeby. Proc. of the64th IIRB congress. 2001, 529-533.
Theurer JC. Pre - breeding to change sugar beet root architecture. Journal of Sugar Beet Research; 1993, 30(4): 221- 239.
Tsialtas JT, Maslaris N. Sugar beet shape and its relation with yield and quality. Sugar Tech. 2010, 12(1): 47-52.
چغندرقند
دوره 32، شماره 1
اردیبهشت 1395
صفحه 29-36

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار