گزارش کوتاه - بررسی میزان ساکارز در ریشه گیاه سگ دندان خاردار(Pycnocycla spinosa Decne. exBoiss) بروش پلاریمتری

نوع مقاله : گزارش کوتاه

نویسندگان

1 استاد مرکز تحقیقات علوم‎دارویی دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم‎پزشکی اصفهان

2 دانشجوی دکترای حرفه‎ای گروه فارماکوگنوزی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

چکیده

گیاه سگ دندان خاردار (Pycnocycla spinosa) از خانواده‎ی چتریان است که بیشتر در مناطق کوهستانی در استان‎های اصفهان، یزد و فارس می‎روید. میزان قابل توجهی ساکارز در ریشه‎ی این گیاه وجود دارد. جهت تعیین بهترین زمان برداشت گیاه، از ابتدای فصل رویش به صورت هفتگی ریشه گیاه جمع‎آوری و با استفاده از دستگاه پلاریمتر میزان ساکارز ریشه آن اندازه‎گیری شد. نتایج نشان داد، میزان ساکارز ریشه گیاه سگ دندان خاردار از هفته‎ی اول تا دهم برداشت روندی افزایشی دارد و سپس تا هفته  هفدهم دوباره کاهش می‎یابد. کم‎ترین مقدار آن در هفته دوم برداشت در پانزدهم اردیبهشت ماه برابر با 5/8 درصد و بیشترین مقدار آن در هفته دهم برداشت در نهم تیرماه برابر با 0/17 درصد وزن خشک ریشه تعیین شد، هم چنین کمترین مقدار قند معادل با 6/2 درصد و بیشترین مقدار آن برابر با 3/5 درصد وزن‎تر ریشه‎ی گیاه بود. با توجه به نتایج به‎دست آمده بهترین زمان برداشت ریشه از اوایل تیر ماه تا اوائل مرداد ماه است، تا به‎توان بیشترین مقدار ساکارز را در فرآیند استخراج از ریشه گیاه به‎دست آورد. نظر به این‎که درصد تقریبی ساکارز در ساقه گیاه نیشکر بین 17-12 و در ریشه چغندرقند بین 18-14 درصد وزن‎تر گیاه است و این دو گیاه به عنوان منابع اصلی تأمین‎کننده شکر اقلیم مناسب خود را دارا می‎باشند به نظر می‎رسد که ریشه گیاه سگ دندان خاردار در صورتی که فاقد ترکیبات سمی و مضر باشد پس از مطالعات کافی به‎تواند به عنوان یک گزینه مناسب زراعی در مناطق و زمین‎های غیرمرغوب جهت تولید شکر منظور شود. پیشنهاد می شود این گیاه به‎عنوان یک منبع طبیعی گیاهی شیرین‎کننده دارای ساکارز مورد مطالعه قرار گیرد.

عنوان مقاله [English]

Development of diploid pollinator for resistance to powdery mildew disease in sugar beet

نویسندگان [English]

  • Gh. R. Asghari 1
  • S. M. Lajvardi 2
1 Professor of Isfahan Pharmaceutical Sciences Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Iran
2 Department of Pharmacognosy, School of Pharmacy, Isfahan University of Medical Sciences, Iran.
چکیده [English]

For development of pollinator parent resistant to powdery mildew disease of sugar beet, relatively resistant 14442 population was used. Based on resistance index, 50 resisitant plants were selected to produce half sib family(H.S.F). After random pollination between these 50 plants, seed of H.S.F was harvesed. From these 50 plants, only 39 plants had produced enough seed. Next year these H.S.F were planted in one raw plots with six replications and evaluated for disease resistance. After evaluation, 3 H.S.Fs (H.S.F13, H.S.F24 and H.S.F35) with high level of resistance were selected. From those 3 families, 150 roots were selected to produce new half sib families (N.H.S.F). Between these 150 families only 88 roots produced enough seed. In the next cycle, 88 N.H.S.F were evaluated for disease resistance and 3 N.H.S.F (H.S.F5, H.S.F17 and H.S.F22) with high level of resistance were selected. From each N.H.S.F, 35 roots were selected to produces. In the cage, from 105 roots only  13 plants produced enough seed. In the next year 13, S1 again evaluated again for disease resistance. Low level of infection (12.9 %) was observed in the S1 lines. Therefore, selection in the 14442 population for powdery mildew resistance was very effective, and plants selected in this method showed 72.6 % selection progress. Because of the good resisitance of the S1 lines, they could be used to develop powdery mildew resistance varieties.

Mathlouthi M, Reiser P. Sucrose: properties and applications, Chapman and Hall, Glasgow, 1995, 68-69 pp.
Mozaffarian VA. Dictionary of Iranian plant name, Farhang Moaser, Tehran, 1996, 443-444 pp. (in Persian)
Samulsson G. Drugs of natural origin, Swedish Pharmaceutical Press, Stokholm, 1992, 63-64 pp.
Shikholeslam R. Laboratory methods and their application on process control of food industries (Sugar), Nashr Mersa, Tehran, 2003, 12-17 pp. (in Persian)
Shikholeslam R. Sugar technology, Nashr Mersa, Tehran, 1997, 3-197 pp. (in Persian)