تحلیل اقتصادی مکانیزاسیون و کارائی فنی در مزارع چغندرقند مطالعه موردی در استان فارس

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم، جهرم، ایران.

2 استادیاران دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم ، جهرم، ایران.

چکیده

در این مطالعه استفاده از فن‏آوری ماشین‏های کشاورزی در معنای خاص مکانیزاسیون در مزارع چغندرقند در استان فارس، مورد بررسی اقتصادی قرار گرفت. آمار و اطلاعات موردنیاز با استفاده‏از روش نمونه‏گیری طبقه‏بندی شده دو مرحله‏ای از شهرستان‏های فسا، اقلید و داراب که دارای زمین‏های متعدد زیرکشت چغندرقند در استان فارس می‏باشند، در سال زراعی 85-1384 جمع‏آوری گردید. از مجموع 203 زارع مورد مطالعه 113 کشاورز در گروه بیشتر مکانیزه (الف) و 90 کشاورز در گروه کم‏تر مکانیزه (ب) قرار گرفتند. در این تحقیق بررسی تاُثیر کاربرد فن‏آوری ماشین‏های کشاورزی در تولید، مقایسه میزان به‏کارگیری نهاده‏ها در واحد سطح، عملکرد و درآمد بین دو گروه فوق، مدنظر قرار گرفت. جهـت بررسی روابط تـولید از فرم تابع تـولید کاب‌- داگلاس استفاده شد. اندازه‏گیری بهره‏وری متوسط و نهایی بین دو گروه فوق نیز انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که بین میانگین عملکرد، هزینه عملیات ماشینی و ساعت آبیاری دو گروه مورد بررسی اختلاف معنی‏داری وجود دارد. کاربرد فن‏آوری ماشین‏های کشاورزی در مدل برآورد شده نشان‏دهندة تأثیر مثبت در تولید و بهبود وضعیت تولیدی از سوی کشاورزان بیشتر مکانیزه ‌بود. ضریب این متغیر در مدل برآورد شده برابر با 311/0 ‌بود. به‏منظور تعیین کارایی فنی دو گروه موردنظر از تابع تولید مرزی تصادفی و روش حداکثر درست‏نمایی برای تخمین استفاده شد. براساس نتایج به‏دست آمده آزمون حداکثر درستنمایی برای گروه کم‏تر مکانیزه حاکی‏از پذیرفته‏شدن تمام فرض‏های مربوطه برای این گروه بوده و بنابراین مقایسه کارایی فنی برای آن امکان‏پذیر نبود. حداکثر و حداقل کارائی فنی برای کشاورزان گروه بیشتر مکانیزه به ترتیب 99 و 11 درصد و متوسط آن 4/58 درصد ‌بود. این اختلاف زیاد نشان می‏دهد که می‏توان بدون تغییر عمده در فن‏آوری یا نهاده‏های این گروه با اعمال روش‏های ترویجی و مدیریتی مناسب این اختلاف را به حداقل رساند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Economic analysis of mechanization and technical efficiency in sugar beet farms: case study in Fars province

نویسندگان [English]

  • S. Pishbin 1
  • H. Mohammadi 1
  • A. Ejraee 2
  • M. H. Shirzadi 2
1 Assistant professor of Islamic azad University of Jahrom Branch, Iran
2 Assistant Professor of Islamic Azad University, Jahrom Branch, Iran
چکیده [English]

In this paper the use of farm machinery in sugar beet farms in Farsprovince was studied. The necessary data, with two-stage cluster sampling method in Fasa, Eghlid and Darab cities on 2004- 2005 were collected. From 203 farmers selected for the study. 113 of them were in high level mechanization group and 90 of them were in low level mechanization group. In this study, the effect of farm machinery in production, comparison of inputs amount usage and comparison of productivity and efficiency in 2 mentioned groups were considered. The results of study showed significant differences in yield average, machinery operation cost and irrigation. The study of mechanization usage showed that machinery activity cost had more influence on farm production. Variable coefficient of machinery activity cost factor in this model was 0.311. Based on the results, technical efficiency of low level mechanization groups wasnt non possibility calculate, the maximum and minimum technical efficiency of high level mechanization groups were 99% and 11% respectively and its average was 58.4%. These findings show that no change is technology or inputs are needed to decrease difference.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fars province
  • Mechanization
  • Productivity
  • Production Function
  • sugar beet
  • Technical Efficiency