کارآیی مدل‌های تجربی رقابت در شبیه‌سازی عملکرد چغندرقند در تداخل با علف‌هرز تاج‌خروس ریشه قرمز

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

چکیده

به­منظور ارزیابی کارآیی مدل­های­ تجربی ­رقابت در شبیه­ سازی عملکرد چغندرقند در تداخل با تاج‌خروس، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های­کامل­تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورها شامل پنج تراکم­تاج­خروس (1، 4، 8، 12 و 16 بوته در هر متر طول از هر ردیف کشت) و زمان سبزشدن تاج خروس شامل چهار سطح (همزمان، 10، 20 و 30 روز پس‌از سبـزشدن چغنـدرقند) به­همـراه شاهد بدون علف هرز بود. داده‌های عملکرد ریشه توسط چهار مدل ­رگرسیونی غیرخطی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم و سبزشدن زودتر علف­هرز، LAI چغندرقند کاهش یافت و تأثیر تراکم علف‌هرز مهم­تر بود. در تمام تیمارهای برخوردار از چغندرهای با کمترین LAI، تاج­خروس بیشترین LAI را داشت. حضور تمام فصل 16 بوته تاج­خروس در هر متر طول, عملکردریشه چغندرقند را از 75 تن در هکتار در شاهد به 58 تن در هکتار کاهش داد. افزایش هر واحد علف هرز مازاد بر تراکم هشت بوته در هر متر طول توانست عملکرد­قند را 3/1 تن در هکتار در فاصله­ تراکمی 12-8 و 3/0 تن در هکتار در فاصله­ تراکمی 16-12 بوته در هر متر طول کاهش دهد. در بین مدل­های تجربی رقابت، مدل دو پارامتری کوزنس از کارآیی بالاتری در شبیه‌سازی عملکرد ­ریشه چغندرقند برخوردار بود. در مدل اخیر، میانگین­ درصد­ خطا از 4/1درصد بر مبنای عملکرد ­ریشه به 36/9درصد بر مبنای عملکرد ­قند افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficiency of empirical competition models for simulation of sugar beet (Beta vulgaris L.) yield at interference with redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.)

نویسنده [English]

  • B. Mirshekari
Assistant Professor of Islamic Azad University-Tabriz Branch, Iran
چکیده [English]

In order to evaluate the efficiency of empirical competition models for simulation of sugar beet (Beta vulgaris L.) yield at interference with redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was carried out. Factors were weed densities (d1=1, d2= 4, d3= 8, d4=12 and d5=16 plants m-1 of row) and relative time of weed emergence (i1=emerged with sugar beet; i2=10, i3= 20 and i4=30 days after sugar beet emergence) included with a weed free control plot. Yield data were analyzed by four nonlinear regression models. Results revealed that sugar beet LAI reduced, when weed density increased and redroot pigweed (RP) emerged earlier, and the role of weed density was more effective than time of emergence for this characteristic. In treatments with low sugar beet LAI, RP LAI was more. Full-season interference of 16 RP m-1 of row decreased sugar beet root yield from 75 tha-1 in control to 58 tha-1. Increasing of each weed plant, reduced sugar yield 1.3 and 0.3 tha-1 in density intervals of 8-12 and 12-16 plants m-1, respectively. Cousens model had the best sugar beet yield simulation based on RP density and relative emergence time because of high R-square, low standard error and low mean percentage error and root mean square error values. In this model, mean percentage error increased from 1.4% to 9.36% based on root yield and sugar yield, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • LAI
  • interference
  • redroot pigweed
  • sugar beet
  • Yield simulation