اثر سیستم‌های مختلف آبیاری و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف آب آبیاری چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

2 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، همدان، ایران.

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی و ارزیابی اثر سیستم‌‌های مختلف آبیاری و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف آب آبیاری چغندرقند در ایستگاه تحقیقات اکباتان در همدان، در دو سال زراعی 1382 و 1383 انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت‌های یکبار خرد شده (اسپلیت پلات) در سه تکرار انجام شد که سه سیستم‌ مختلف آبیاری بارانی (کلاسیک)، نشتی (هیدروفلوم) و قطره‌ای نواری (تیپ) در کرت‌های اصلی و پنج سطح کود نیتروژن شامل صفر، 60، 120، 180 و 240 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در کرت‌های فرعی منظور شدند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر مصرف مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد ریشه، عملکردشکر و عملکرد شکرسفید  در سطح اعتماد یک درصد معنی‌دار است. اثر سیستم­های آبیاری بر عملکرد ریشه و عملکردشکر به ترتیب در سطح اعتماد یک و پنج درصد معنی­دار بود.  مقادیر مختلف کود نیتروژن برکارایی مصرف آب آیباری در سطح احتمال یک‌درصد معنی‌دار بود. اثر سیستم‌های آبیاری و اثر متقابل سیستم‌ها و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر کارایی مصرف آب آبیاری معنی‌داری نشد. کارایی مصرف آب آبیاری به ترتیب سیستم‌ها: قطره­ای نواری، بارانی و نشتی کاهش ‌یافت. میزان مصرف آب در سیستم آبیاری قطره‌ای نسبت به نشتی 8/45 و نسبت به بارانی به‌طور میانگین 8/36 درصد کاهش نشان ‌داد و در مصرف آب آبیاری سیستم آبیاری بارانی نسبت به سیستم آبیاری نشتی نیز به طور میانگین 2/22 درصد کمتر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impacts of different irrigation systems and nitrogen fertilizer on yield and water use efficiency of sugar beet

نویسندگان [English]

  • S. M. Rezvani 1
  • A. Noruzi 2
  • K. Azari 2
1 Instructor of Agriculture and Natural Resources Research Center of Hamedan, Iran
2 Research Stoff of Agriculture and Natural Resources Research Center of Hamedan, Iran
چکیده [English]

This research was carried out to evaluate the effects of irrigation methods and N fertilizer rates on the quantity and quality of sugar beet in Ekbatan research station during 2001 and 2002. Experiment was performed in split-plot with 3 replications and 15 treatments. Treatments included 3 irrigation systems: sprinkler (solid set)، furrow (hydroflum) and drip (tape: 508-20-500) in main plots and 5 N fertilizer rates: 0(control) ، 60، 120، 180، 240 N kgha-1 in sub plots. The combined analysis of the data showed that differences among N rates were significant (P≤0.01) for root, sugar and white sugar yield. The effects of irrigation systems on root (P≤0.01) and  white sugar yield (P≤0.05)  were significant: N fertilizer rates significantly affected IWUE (P≤0.01), but interaction between irrigation systems and N fertilizer rates were not significant on IWUE. IWUE was decreased in drip (tape)، sprinkler and furrow respectively. Water consumption decreased averagely 45.8% and 36.8% in drip irrigation as compare to furrow and sprinkler irrigation respectively. Water consumption in sprinkler irrigation was 22.2% less than that in furrow irrigation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation
  • Irrigation Water Use Efficiency؛ Nitrogen
  • Sugar beet