مدیریت آبیاری براساس تخلیه مجاز رطوبتی در مراحل مختلف رشد چغندرقند در منطقه میاندوآب

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

2 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، ارومیه، ایران

3 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، ارومیه، ایران.

4 مربی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

5 مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

چکیده

آب یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده زراعت در ایران بوده و استفاده بهینه از آن در راستای کشاورزی پایدار ضروری می­باشد. در این پژوهش اثرات مقادیر مختلف تخلیه رطوبتی خاک در مراحل مختلف رشد چغندرقند ریشه­ای و تأثیر آن بر صفات کمی و کیفی محصول مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش  به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌غربی به مدت دو سال (84-1383) اجرا گردید. مراحل مختلف رشد چغندرقند (فاکتور A) در چهار سطح شامل مرحلة اول رشد از زمان استقرار تا پوشش 10 درصد (S1)، مرحلة دوم رشد از پوشش 10 درصد تا پوشش 70 الی 80 درصد سطح زمین (S2)، مرحلة سوم رشد از انتهای مرحله دوم تا رسیدن گیاه (S3) و مرحلة چهارم رشد از انتهای مرحله سوم تا برداشت محصول (S4)، و آبیاری در مقادیر مختلف تخلیه رطوبتی خاک (فاکتور B) در سه سطح شامل، تخلیه 70-65 درصد (I1)، 90-85 درصد (I2) رطوبت قابل استفاده و تیمار شاهد تخلیة رطوبتی50-45 درصد در کلیه مراحل رشد (I3) انتخاب شدند. صفات مختلف کمی و کیفی محصول چغندرقند و مقدار آب مصرف شده برای هر تیمار اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد به طورکلی تأثیر تیمارهای آبیاری روی خواص کیفی ریشه مؤثر بود و بر صفات زراعی نظیر عملکرد ریشه تأثیر کمتری داشت. تنش رطوبتی (سطوح مختلف تخلیه رطوبتی) صفات کیفی و کمی ریشه را تحت تأثیر قرار داد. تخلیه رطوبتی بالا (90-85 درصد) علی‌رغم این که سبب کاهش عملکرد ریشه شد ولی در پاره‌ای از موارد به دلیل بهبود خواص کیفی ریشه و استحصال قند، کاهش عملکرد را جبران نمود. اعمال تخلیه رطوبتی بالاتر موجب تغییرات معنی­دار درصد قند شد. تأثیر متقابل تخلیه رطوبتی در مراحل مختلف رشد بر روی عملکردریشه در سطح یک درصد معنی­دار نشد. بیشترین مقدار بهره­وری مصرف آب براساس عملکردریشه از تیمار S3I1 و برابر 42/5 کیلوگرم بر مترمکعب آب به‌دست آمد و کمترین مقدار آن مربوط به تیمار S1I2 و برابر 88/3 بود. بیشترین مقدار بهره­وری مصرف آب براساس عملکردقند سفید از تیمار S2I3 و برابر 64/0 کیلوگرم قند در مترمکعب آب و کمترین مقدار آن مربوط به تیمار S4I2 و برابر 33/0 کیلوگرم بر مترمکعب بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Irrigation management based on allowed water depletion at different growth stages of sugar beet in Miyandoab region

نویسندگان [English]

  • K. Fotouhi 1
  • J. Ahmadauli 2
  • A. Nourjou 3
  • A. Pedram 4
  • A. Khorshid 5
1 Instructor of Sugar Beet Research Department, Weat Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Urmia, Iran
2 Instructor of Agriculture and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan, Orumieh, Iran
3 Instructor of Agriculture and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan, Orumieh, Iran.
4 Sugar Beet Research Department, Weat Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Urmia, Iran
5 Instructor of Sugar Beet Research Department, Weat Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Urmia, Iran
چکیده [English]

Water is one of the most important restrictive factors in crop production. Therefore, optimum use of water resources in line with sustainable agriculture is mandatory. In this research the effects of different amounts of allowed soil water depletion at various growth stages of root sugar beet and its effect on qualitative and quantitative characters of the crop were studied. The experimental design was randomized complete blocks in a factorial arrangement with 2 factors and 4 replications. The trial was conducted at Miyandoab Agricultural and Natural Resources Research Station, West Azarbaijanfor 2 years (2004-2005). Growth stages of sugar beet (factor A) at four levels included the first (S1), second (S2), third (S3) and fourth (S4) growth stages. Allowed soil water depletion (factor B) at 3 levels 65-70% (I1), 85-90% water depletion (I2) and 45-50% of water depletion (Control, I3) were applied at all growth stages. Different quantitative and qualitative traits of sugar beet and the amount of the water used for each treatment were measured and recorded. The results showed that generally the different growth stages influenced qualitative characteristics of root with less effect on root yield, while water stress (different levels of water depletion) influenced qualitative both and quantitative characteristics of root. Although, water depletion caused low root yield but in some cases due to improvement of qualitative root characteristics and sugar extract, it recompensated for root yield reduction. The greatest WUE, based on root yield, and the lowest WUE belonged to S3I1 (5.42 kgm-3) and S1I2(3.88 kgm-3) treatments, respectively. The greatest WUE, based on white sugare content, and the lowest WUE belonged to S2I3(0.64 kg/m3) and S4I2(0.33 kgm-3), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • growth stages
  • Soil water depletion
  • sugar beet
  • Yield Quantity
  • yield quality

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار