تأثیر آرایش کاشت بر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند در مناطق معتدل استان فارس

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران.

چکیده

آرایش کاشت را میتوان با تغییر در فاصلة ردیفها و عرض پشتهها، کشت بهصورت یک یا دو ردیفه روی پشته و فاصله بوته بر روی خطوط کاشت تنظیم کرد. برای دستیابی به مناسبترین آرایش کاشت برای رقم منوژرم هیبرید گدوک، آزمایش مزرعهای بهمدت دو سال (1380 و 1381) در زرقان فارس (منطقه معتدل) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و با پنج تیمار انجام شد. تیمارها شامل: کاشت یک‪ردیفه 60 سانتیمتر، کاشت یک‪ردیفه 50 سانتیمتر، کشت دو ردیفه 40 سانتیمتر روی پشته‌های 60 سانتیمتری، کاشت دو ردیفه 50 سانتی‌متر و فاصله پشته‌ها 50 سانتی‌متر و در نهایت کاشت دو ردیفه؛ فاصلة ردیف 40 سانتی‪متر، عرض پشته‪ها 60 سانتی‪متر و کشت به صورت دوردیفه بود. هرکدام از واحدهای آزمایشی در چهار خط به طول 10 متر با بذرپاش دستی کشت شد. طی دورة رویش چغندرقند، شمارش تعداد بوته موجود و گمشده و ارزیابی کمی رشد با مقایسه نمرة رشد انجام شد. نتایج دوساله نشان داد اختلاف میانگین عملکرد ریشه در آرایشهای مختلف کاشت در سطح احتمال پنج درصد معنیدار است. بیشترین عملکرد ریشه (93/78 تن در هکتار) به آرایش کاشت با فاصلة ردیف 50 سانتیمتر و کشت بهصورت یک‪ردیفه متعلق بود. اختلاف آرایشهای مختلف کاشت از نظر میانگین درصد قند، درصد شکر قابلاستحصال، درصد استحصال شکر، عملکرد شکر سفید معنیدار نبود. ولی از نظر ناخالصیها (پتاسیم و نیتروژن مضره) تفاوت معنیدار آماری داشتند، گرچه در آرایش کاشت با فاصلة ردیف 50 سانتیمتر و کشت یک‪ردیفه درصد قند کمتر (09/14 درصد) بود، اما بهدلیل افزایش عملکرد ریشه، میزان عملکرد شکر سفید در واحد سطح بیش‪تر (59/7 تن در هکتار) بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of planting pattern on quantitative and qualitative characteristics of sugar beet (Beta vulgaris L.) in temperate regions of Fars province

نویسندگان [English]

  • G. R. Ashraf Mansoori
  • L. Joukar
Instructor of Agricultural and Natural Resources Research Centre- Fars, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Planting pattern can be adjusted by changing row spacing and row width, one row and two- row planting and plant interval on rows. In order to obtain the optimum planting pattern of a monogerm hybrid cultivar and its effect on the quantitative and qualitative characteristics of this cultivar, an experiment was conducted in two years (2001-2002) in Zarghan area of Farsprovince. The measured characters were as follows: root yield, sucrose content, percentage of the extractable white sugar, juice purity and impurities (α- amino N, sodium and potassium). The experiment consisted of five treatments replicated four times in a randomized complete block design. The treatments included: 1) Row spacing of 60 cm, cultivated in one row. 2) Row spacing of 50 cm, cultivated in one row. 3) Row spacing of 60 cm, row width of 40 cm and cultivated in two rows. 4) Row spacing of 50 cm, row width of 50 cm and cultivated in two rows. 5) Row spacing of 40 cm, row width of 60 cm and cultivated in two rows. Each plot consisted of four rows with 10 meters length which were planted by planter. During the growth period, numbers of existing and missing plants were recorded. Analysis of variance was done with MSTATC and the means were compared by Duncans Multiple Range Test. The overall results of the two years showed that the effect of treatment on root yield was significant at 5% probability level. The maximum root yield was obtained in the second treatment (row spacing of 50 cm cultivated on one row) with the amount of 78.93. Although, the sugar content of the second treatment was low (14.09%) but due to increased root yield, the amount of white sugar yield was higher (7.59 t/ha). The effect of cultivation pattern on the impurities (potassium and α-amino N) was significant, but not significant for sugar content, percentage of extractable white sugar, percentage of sugar extraction, and white sugar yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Planting pattern
  • plant density
  • quantitative and qualitative characteristics
  • sugar beet