TY - JOUR ID - 869 TI - تنظیم اسمزی چغندرقند در شرایط تنش شوری JO - چغندرقند JA - JSB LA - fa SN - 1735-0670 AU - عباس, فادی AU - مهّنا, احمد AU - اللحّام, قاسم AU - الجباوی, انتصار AD - مرکز تحقیقات علمی کشاورزی حمس، سوریه AD - GCSAR، واحد تحقیقات ذرت، دمشق، سوریه AD - استاد گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه البعث، حمص، سوریه AD - GCSAR، واحد تحقیقات چغندرقند، دوما، دمشق، سوریه Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 28 IS - 1 SP - 80 EP - 67 KW - تنظیم اسمزی KW - تنش شوری KW - چغندرقند KW - ژنوتیپ KW - سوریه DO - 10.22092/jsb.2012.869 N2 - تحقیق حاضر در مرکز تحقیقات کشاورزی دیرالزور وابسته به کمیسیون عالی تحقیقات علمی کشاورزی (GCSAR) سوریه در فصول زراعی سال‎های 2010-2009 انجام گرفت و طی آن، نقش Na+، K+، Na+/K+، تجمع کربوهیدرات‌ها در برگ‌ها و عیار قند  در تنظیم اسمزی در شرایط تنش شوری در 10 ژنوتیپ چغندرقند (پنج ژنوتیپ منوژرم و پنج ژنوتیپ مولتی‌ژرم) بررسی شد. بوته‌های چغندرقند با آب شور که هدایت الکتریکی آن در سال اول 6/8-10 دسی‌زیمنس بر متر و در سال دوم 4/8-4/10 دسی‌زیمنس بر متر بود، آبیاری شدند. آزمایش به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث افزایش مقدار Na+ برگ‌ها و ریشه‌های تمام ژنوتیپ‌ها شد اما مقدار افزایش آن در برگ‌ها بیش از ریشه‌ها بود. مقدار K+ در برگ‌ها و ریشه‌های تمام ژنوتیپ‌ها کاهش یافت اما میزان این کاهش در ریشه‌ها کمتر از برگ‌ها بود که احتمالاً به خاطر جایگزینی Na+ با K+ در این شرایط بود. بااین‌حال، در شرایط تنش شوری غلظت مواد محلول‌ غیرآلی (Na+ و K+) در برگ‌ها بیشتر از ریشه‌ها بود. ژنوتیپ کاویمرا (مولتی‌ژرم) به خاطر مقدار بالای Na+ در برگ‌ها و ریشه‌هایش به عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ شناسایی شد درحالی‌که حساس‌ترین ژنوتیپ تیگریس (مولتی‌ژرم) بود که کمترین تجمع Na+ در برگ‌ها و ریشه‌ها را داشت. به طور کلی، تجمع قندهای محلول در برگ‌ها در ژنوتیپ‌های متحمل نسبت به ژنوتیپ‌های غیرمتحمل بیشتر بود. نتایج نشان داد بین عیار قند ریشه‌ها و تنش شوری همبستگی وجود ندارد. آنالیز همبستگی نشان داد که مقدار Na+ و سپس قندهای محلول مهم‎ترین مواد برای تنظیم پتانسیل اسمزی برگ‌های چغندرقند در شرایط تنش شوری بودند. علاوه بر این، می‎توان مقدار ساکارز و مقدار Na+ ریشه‌های چغندرقند را اصلی‎ترین مواد محلول‌ برای تنظیم پتانسیل اسمزی دانست. UR - https://jsb.areeo.ac.ir/article_869.html L1 - https://jsb.areeo.ac.ir/article_869_3f6db16c60bd6456370ace008e2b5757.pdf ER -