تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی مداوم بر کمیت و کیفیت سه رگه چغندرقند

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه تبریز

2 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند

3 دانشکدة کشاورزی دانشگاه تبریز

4 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند،

5 دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

 رابطة برخی از صفات کمی و کیفی سه رگة چغندرقند با تنش خشکی مداوم و مقایسة آن با شرایط عادی، در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات چغندرقند واقع در مزرعه کمال آباد کرج درسال1380 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق سه رگه چغندرقند به نامﻫای 69.P-7219، BP- کرج و 7112 که در تحقیقات قبلی تحت شرایط تنش شدید در اوائل فصل رشد و سپس آبیاری مجدد و هم چنین تنش شدید و آبیاری مجدد به طور متناوب طی فصل رشد به ترتیب به عنوان متحمل، نیمه متحمل و حساس به تنش خشکی دستهﺑندی شده بودند، در یک آزمایش تحت تأثیر شیب تنش خشکی مداوم با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک شاخهﺍی (Line source sprinkler system) قرار گرفتند.  سه سطح آبیاری, شامل آبیاری معمول(نرمال)، تنش ملایم و تنش شدید مداوم طی فصل رشد، پس از مرحلة استقرار کامل گیاه اعمال شد. در این تیمارها به ترتیب و به طور متوسط 1274، 1133 و 740 میلیﻣتر آب مصرف شد. میانگین عملکرد ریشه درتیمارها به ترتیب معادل 6/58، 8/45 و 7/34 تن در هکتار بود. در تنشﻫای شدید میزان پتاسیم و نیتروژن مضر در ریشه افزایش و سدیم کاهش یافت. درنهایت مجموع این عوامل سبب کاهش عملکرد نهایی شکر سفید در شرایط تنش گردید. مقایسة بین رگهﻫا بیانﮔر برتری عملکرد شکر سفید رگة 7112 در هر دو شرایط تنش و بدون تنش بود. کاهش عملکرد شکر سفید رگهﻫا در شرایط تنش شدید نسبت به شرایط نرمال به ترتیب در رگهﻫای BP -کرج، 7112 و 69.P-7219 معادل 36، 32 و 24 درصد بود. در مجموع تحت شرایط تنش مداوم این آزمایش رگة 69.P-7219 کمترین کاهش عملکرد شکر سفید نسبت به حالت عدم تنش را داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of different levels of continuous water stress on the yield and quality of three sugar beet lines

نویسندگان [English]

  • M. Baradaran-Firoozabadi 1
  • M. Abdollahian-Noghabi 2
  • F. Rahimzade 3
  • M. Moghaddam 3
  • Z. Ranji 4
  • M. Parsaeian 5
1 College of Agriculture, University of Tabriz
2 Sugar Beet Seed Institute, Iran
3 College of Agriculture, University of Tabriz, Iran
4 Sugar Beet Seed Institute, Iran
5 College of Agriculture, Esfahan University of Technology, Iran
چکیده [English]

A field experiment was carried out during 2001 in the experimental fields of Sugar Beet Seed Institute in Karaj. The objective of this study was to determine the response of some quantitative and qualitative traits of three sugar beet lines subjected to continuous water stress and normal conditions. Three sugar beet lines 7219-P.69, BP-Karaj and 7112 as tolerant, semi tolerant and sensitive to water stress , respectively, were subjected to continuous water stress gradient using a line-source irrigation system. Three irrigation treatments (full irrigation, slight and severe stress) were applied after complete plant establishment. That these treatments received 1274, 1133 and 740 mm of water and produced root yield of 58.6, 45.8 and 34.7 t/ha, respectively.  In severe water stress, the concentration of k+ and α-amino-N increased, but the concentration of Na+ decreased.  Thus, in the stress conditions white sugar yield (WSY) was reduced. The comparison between sugar beet lines showed that the line 7112 had greater WSY under both stress and non-stress conditions.  However, the WSY loss of the sugar beet lines due to water stress was 36, 32 and 24% for BP-Karaj, 7112 and 7219-P.69, respectively.  In conclusion, the line 7219-P.69 demonstrated the less WSY loss when subjected to continuous water stress conditions. This phenomenon is an indication of different responses of sugar beet lines to type and  severity of induced drought stress and possibly it is due to complexity of plant tolerance to drought stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought Stress
  • Line-source sprinkler system
  • Root yield and quality
  • sugar beet