تدوین الگوی کشت بهینه بهره‌برداران چغندرکار با تأکید بر ریسک قیمت و عملکرد: مطالعه موردی شهرستان فسا

نوع مقاله : کامل علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد- دانشکده اقتصادکشاورزی- دانشگاه زابل

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل

3 دانشیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه زابل

4 دانشیار گروه زراعت دانشگاه زابل

چکیده

هدف اصلی این مطالعه تدوین الگوی بهینه بهره‎برداران چغندرکار فسا (استان فارس) و هم‎چنین بررسی اهمیت چغندرقند در الگوی کشت آن‎ها بود. با توجه به اثرگذاری مسأله ریسک بر تصمیم تولیدکنندگان دو منشأ ریسک قیمت و عملکرد نیز در تدوین الگو دخالت داده شد. داده­های مورد استفاده از میان بهره­برداران شهرستان فسا در سال 1387 به دست آمد. روش مورد استفاده نیز برنامه‎ریزی ریاضی چند هدفی می­باشد. یافته‎ها نشان داد که تفاوت بازدهی الگوی فعلی با الگوی بهینه تنها هفت درصد است. اما از نظر ترکیب محصول میان آن‎ها تفاوت وجود دارد. به این ترتیب که در الگوی فعلی 8/3 هکتار از سطح زیرکشت بهره‎بردار نماینده با 8/6 هکتار به چغندرقند اختصاص دارد در حالی که در الگوی بهینه این مقدار به 2/0 هکتار کاهش می­یابد. به‎طور کلی در الگوهای ارائه شده ترکیب محصول از چغندرقند و گندم به نفع لوبیا تغییر می­یابد. این تغییر افزون بر هدف تأمین بازدهی فعلی بهره‎برداران هدف کاهش مصرف آب تا 33 درصد سطح مصرف فعلی را نیز تأمین می­یابد. یافته‎ها نشان داد که بهره‎برداران در تدوین الگوی کشت خود عمدتاً به ریسک قیمت توجه دارند. هم‎چنین مشخص گردید که ناکارایی چغندرقند در استفاده از نهاده محدودکننده آب باعث کاهش اولویت آن در الگوی کشت گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimal cropping pattern of sugar beet growers with emphasis on price and yield risk: the case of Fasa district

نویسندگان [English]

  • H. Mohammadi 1
  • M. Ahmadpour borazjani 2
  • S. Ziaee 1
  • B.A. Fakheri 3
  • M. Ramrodi 4
1 Assistant Professor of Economics Group, Department of Agricultural Economics, University of Zabol, Iran.
2 َAssistant professor of Agricultural Economics. University of Zabol
3 Associate Professor of Biotechnoligy Group, Department of Agricultural Economics, University of Zabol, Iran.
4 Instructor of Department of Agronomy, University of Zabol, Iran.
چکیده [English]

The main objective of this study was to develop an optimal cropping pattern for sugar beet growers in Fasa district (Fars province) and to investigate sugar beet importance in cropping pattern. Regarding the effect of risk on producer's decision, two risk sources including price and yield were considered. Data was obtained from Fasa district producers in 2008. In this study multi-objective mathematical programming was used. Results showed 7% difference between current income and optimal cropping pattern. However, they had difference in crop composition. In current pattern, 3.8 hectares out of 6.8 hectares belonged to sugar beet, while in optimal pattern, it reduced to 0.2 hectares. In general, in developed cropping pattern, sugar beet-wheat dominated production composition changes in favor of bean. These changes meet the goal of water use reduction up to 33% in addition to supply the current output. Results showed that farmers pay more attention to price risk in cropping pattern formulation. It was also determined that the inefficiency of sugar beet in using water as  a restricting input has lowered its ranking  in cropping pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Optimal Cropping Pattern
  • risk
  • sugar beet
  • Water