استفاده از مانیتول به عنوان عامل تنش خشکی در مرحله جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه چغندرقند در کشت درون شیشه

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات چغندرقند

2 اعضاء هیئت علمی مؤسسه تحقیقات چغندرقند

چکیده

بذرهای پنج لاین متحمل، دو لاین حساس و دو لاین نسبتاً متحمل به تنش خشکی چغندرقند، شسته و ضدعفونی گردید، سپس خشک شده، و در محیط آب و آگار در شرایط درون شیشه کشت شد. این بررسی در قالب آزمایش فاکتوریل با  سه تکرار و 20 عدد بذر در هر تیمار در دو محیط بدون تنش خشکی و سه سطح تنش خشکی با استفاده از غلظت‎های صفر، 2/0 و 3/0 مولار (فشار اسمزی حدود صفر، 5- و 7- بار) مانیتول اجرا شد. صفات درصد جوانه زنی بذر، طول ریشه جوانه بذری، وزن‎تر و خشک کوتیلدون و وزن ریشه جوانه بذری پس از پایان دوره 28 روزه آزمایش برای تیمارها اندازه‎گیری شد و مقادیر نسبی هر یک از صفات نسبت به شرایط بدون تنش به دست آمد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تفاوت های مشاهده شده میان لاینها برای درصد جوانه زنی بذر، وزن تر کولتیدون و ریشه و طول ریشه معنی دار بوده است. در بین لاین‎های مورد آزمایش و بین سطوح تنش تفاوت معنی‎دار مشاهده شد. تنوع ژنتیکی میان ژنوتیپ‎ها به جز مقادیر وزن خشک برای کلیه صفات مشاهده شد. لاین‎های متحمل از نظر درصد جوانه‎زنی و میزان رشد جوانه بذری در شرایط بدون تنش برتر بودند. نتایج آزمایش نشان داد که در انتخاب ژنوتیپ‎های بالقوه متحمل می‎توان از نتایج حاصل از ارزیابی تحمل به تنش خشکی در مراحل اولیه رشد گیاهچه چغندرقند بهره برد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Utilization of mannitol as drought stress agent in sugar beet seed germination and early growth stages in vitro

نویسندگان [English]

  • N. Yavari 1
  • S.Y. Sadeghian 2
  • M. Mesbah 2
1 Sugar Beet Seed Institute, Iran
2 Sugar Beet Seed Institute, Iran
چکیده [English]

Seeds of nine sugar beet lines: five drought tolerant, two susceptible, and two medium tolerant were washed, sterilised, dried, and sown in water agar medium for germination test. Seedling growth characters such as cotyledon fresh weight (CFW), cotyledon dry weight (CDW), root fresh weight (RFW), root dry weight (RDW), and root length (RL) were determined after the end of 28 days period of experiment. Mannitol was used as osmotic stress inducing substance at 0.0, 0.2, and 0.3M concentrations using a factorial design with three replications and 20 seeds per treatment. Relative germination percentage was determined as the germination ratio in the two stresses levels to that of the control (0.0 M Mannitol). Similarly, relative growth of RL, RFW, and CFW were also determined for sugar beet seedlings. Significant differences were found between stress levels for all seedling characters. Great genetic variation was found among genotypes for the germination rate and seedling characters except for CDW and RDW. Under nonstress condition, relative germination % and relative growth % for tolerant genotypes were greater than those of susceptible genotypes at early growth stage of seedlings. Results showed that drought tolerance could be expressed even in the seedling stages of sugar beet plant and may be considered as a criterion for early screening of potentially drought tolerant genotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sugar beet
  • Drought Stress
  • germination
  • in vitro
  • Mannitol