کفشدوزک چغندرقند Bulae lichatschovi (Col. Coccinellidae) نحوه زندگی و روش جلوگیری از خسارت آن

نوع مقاله : گزارش کوتاه

نویسنده

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی

چکیده

اولین خسارت این کفشدوزک به چغندرقند در سال 1927 از جنوب روسیه گزارش شد و در ایران نیز اولین بار در سال 1341 این حشره در مزارع چغندرقند کرج مشاهده و خسارت قابل توجه آن روی برگها گزارش گردید.
حشره کامل کفشدوزکی است به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز که حدود 5/3 تا 5/4 میلیمتر طول دارد. در روی سینه شش لکه سیاهرنگ و در روی بالپوشها نیز 20 لکه مدور به رنگ قهوه ای مایل به سیاه دیده می شود. سطح زیرین بدن سیاهرنگ و پاها خرمائی رنگ است. تخم کشیده، بیضی شکل و زردرنگ است و طول آن حدود یک میلیمتر می باشد. لارو به رنگ زرد متمایل به خاکستری بوده و هنگامی که نشو و نمای آن کامل می شود حدود نه میلیمتر طول دارد. رنگ شفیره متمایل به زرد و طول آن چهار تا شش میلیمتر است.
این کفشدوزک زمستان را به صورت حشره کامل در پناهگاههای مختلف مانند شکافهای زمین، زیر کلوخه ها، شکاف دیوارهای اطراف مزارع، زیر برگها و بقایای گیاهی سپری می کنند و گاهی به تعداد زیاد و در دستجات 500 تا 1000 عددی یا بیشتر دیده می شوند. حشرات کامل فعالیت خود را در کرج در اردیبهشت ماه و در مناطق سردسیر مانند اردبیل در اوایل یا اواسط خرداد ماه آغاز می کنند و معمولا در ساعات گرم روز فعال هستند. این حشره در شرایط مناسب با تراکم زیاد ابتدا در روی گیاهان خانواده  Chenopodicaceae در اطراف مزارع ظاهر می شوند و هنگامی که محور بذر در بوته های تشکیل می شود به مزارع چغندر بذری مهاجرت می کنند. حشرات کامل از برگها و در مزارع چغندر بذری از برگها و گلها تغذیه می کنند. حشرات ماده تخم های خود را در دستجات 15 تا  20 عددی در سطح زیر برگها قرار می دهند. تخم ها معمولا پس از یک هفته تفریخ شده و لاروها از گلها و گرده آنها و دیگر قسمت های گیاه تغذیه می کنند. بر طبق نظر بعضی از محققین لارو این کفشدوزک از شته های چغندر نیز تغذیه می کند. دوره نشو ونمای لارو حدود 40-35 روز است و سپس تبدیل به شفیره می شود. طول دوره شفیرگی کوتاه و معمولا چهار تا شش روز است. حشرات کامل پس از تغذیه کافی به تدریج به پناهگاههای مختلف رفته و تا سال بعد به همان صورت باقی می مانند. کفشدوزک چغندرقند احتمالا یک نسل در سال تولید می کند.
برای جلوگیری از خسارت این حشره بایستی قبل از تشکیل گلها، علفهای هرز میزبان آفت در حاشبه و اطراف مزارع چغندر بذری مورد بررسی و معاینه قرار گیرند و این بازدید به طور مرتب انجام شود. پس از تعیین زمان مهاجرت آنها از پناهگاههای زمستانی به روی علفهای هرز میزبان و در صورت بالا بودن تراکم جمعیت، نسبت به سمپاشی و کنترل حشره اقدام گردد. جهت سمپاشی می توان از حشره کش اتریمفس امولسیون 50 درصد به نسبت 5/1 تا دو در هزار استفاده کرد. در صورت عدم امکان کنترل حشره روی علفهای هرز و انتقال روی چغندر بذری، در صورتیکه گلها هنوز ظاهر نشده باشند می توان از سموم شیمیایی استفاده کرد ولی با تشکیل گلها بایستی از سمپاشی خودداری شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sugar beet ladybird (Bulae lichatschovi Hum.) ), Life cycle and control method

نویسنده [English]

  • V. Ghadiri
Plant Pests and Diseases Research Institute
چکیده [English]

The first damage of sugar beet ladybird was (Bulaea lichatschovi Hum.) reported in 1972 from south of Russia. In Iran, the first report of high damage of this insect on the leaves was reported from sugar beet fields of Karaj in 1962. Adult ladybird is reddish bown with 3.5-4.5 mm length. Thorax has 6 black points. On elytres there are 20 blackish brown spots. The ventral body is black. The antenna is reddish brown. Egg is yellow. Pupa is yellowish with 4-6 mm length. The ladybird overwinter as adult under different shelters such as, earth crevices, under the earth lump, wall crevices around the fields and under the leaves and plant debris. Somethimes 500-1000 ladybirds gattered in one point. Te adults appear in May in Karaj area and at the end of May or early June in cold provinces such as Ardebil. They are usually active in the middle of day. Under suitable conditions, the insect appears firstly on the host plants of Chenopodiaceae family, especially in the fields margin. The migrate to seed production fields when the flowers appear.The adults feed on leaves and flowers. They lay eggs in batches with 15-20 egg under the leaves. Eggs hatch after one week and larva feed on leaves and flowers. The feeding of larva on the beet aphids has been also reported. Development of the larva  is about 35-40 days. Duration of pupal stage is 4-6 days. After the feeding adults move gradually to the shelters and overwinter until next spring. Sugar beet ladybird probably has got one generation is each year.
For preventing of the damage, host plants must be visited carefully before appearance of the flowering stage. After migration of the over wintered adults to the host plant when the population is high we can spray the plants with Eterimphos 50% EC. After migration of the adults from host plants to the field, plants should be spray before appearance of their flowers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sugar beet ladybird