2024-03-29T14:59:23Z
https://jsb.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10535
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
شریف، رقم جدید چغندرقند متحمل به ساقهروی مناسب مناطق کشت پاییزه
محمدرضا
اوراضی زاده
حمید
شریفی
سیدیعقوب
صادقیان
محسن
آقایی زاده
سعید
واحدی
علی
حبیب خدایی
شهرام
خدادادی
فرشید
مطلوبی
مسعود
احمدی
محمد علی
جواهری
غلامرضا
اشرف منصوری
علیرضا
قائمی
محمدحسین
عزیزپور
مصطفی
حسین پور
مجید
محرم زاده
کیوان
فتوحی
پرویز
مهدیخانی
اباذر
رجبی
محمدرضا
میرزایی
محمد
عبداللهیان نوقابی
سعید
صادق زاده حمایتی
پایین بودن مصرف آب در زراعت چغندرقند پاییزه یکی از استراتژیهای مهم تولید این محصول بهویژه در مناطق خشک (مانند ایران) بهشمار میرود. برای اصلاح، تهیه، انتخاب و معرفی رقم جدید شریف که یک هیبرید تریپلوئید منوژرم متحمل به بولتینگ و مناسب کشت پاییزه خوزستان است، تحقیقات گستردهای از سال 1373 بهمدت 16 سال طی دو مرحله (مرحله اول از سال 1382-1373 و مرحله دوم 1388-1383) با استفاده از روش گزینش دورهای نیمهفامیلی در داخل توده گردهافشان تتراپلوئید و نرعقیم ژنتیکی سیتوپلاسمی در تهیه سینگلکراس (پایه مادری) صورت گرفت. پس از انجام ترکیبات متعدد و مقایسه آنها، سینگلکراس (419*474) بهعنوان پایه مادری و گردهافشان HM5514 بهعنوان پایه پدری گزینش و تلاقی داده شدند. در نهایت این تلاقی منجر به تولید رقم هیبرید تریپلوئید منوژرم شریف با ترکیب (419*474)*HM 5514 گردید.این هیبرید تریپلوئید در قالب آزمایشهای مقایسه ارقام طی سالهای 87-85 در مناطق مستعد کشت پاییزه بهخصوص دزفول از نظر بررسی مقاومت به ساقهروی (بولتینگ) و دیگر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این آزمایشها در دزفول نشان داد که میانگین درصد قند، عملکردریشه و عملکرد شکرسفید این هیبرید به ترتیب 17/33 درصد، 74/50 و 11/55 تن درهکتار با میانگین درصد بولتینگ 3/09 درصد بود. با توجه به نتایج بهدست آمده رقم جدید نسبت به رقم شاهد (رسول) از نظر صفات عملکردریشه، درصدقند و شکر تولیدی به ترتیب پنج، 2/8 و 8/5 درصد افزایش و از نظر بولتینگ 65 درصد کاهش نشان داده است و میتواند جایگزین مناسبی برای رقم رسول باشد. این رقم مناسب کشت در خوزستان، کرمان و مناطق مشابه میباشد.
بولتینگ
تریپلوئید
چغندرقند
منوژرم
هیبرید
کشت پاییزه
2015
12
22
140
131
https://jsb.areeo.ac.ir/article_105778_64f49363ecc7ef93c2cc73d9b830683b.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
تأثیر سطوح کود نیتروژن و کمآبیاری بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند
مهدی
جوزی
حمید
زارع ابیانه
با توجه به محدودیت منابع آب در شرایط اقلیمی خشک و نیمهخشک ایران، کمآبیاری یکی از راهکارهای استفاده بهینه آب و صرفهجویی مصرف آب در بخش کشاورزی است. این پژوهش بهمنظور تعیین عملکرد گیاه چغندرقند تحت تنش آبی و سطوح کود نیتروژنی در قالب طرح بلوکهای خردشده بر مبنای بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. بلوکهای اصلی شامل: تیمارهای آبیاری معمولی (CI)، کمآبیاری ناقص ریشه در سه سطح 85 (PRD85)، 75 (PRD75) و 65 درصد (PRD65) و کمآبیاری تنظیم شده در سه سطح 85 (RDI85)، 75 (RDI75) و 65 درصد (RDI65) نیاز آبی گیاه و بلوکهای فرعی شامل: دو سطح 100 (f100) و 75 درصد (f75) نیاز کودی، بود. مقدار آب آبیاری در تیمار CI، 976 میلیمتر شد. نتایج نشان داد بین تیمارهای آبیاری بهلحاظ کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود دارد. تاثیر تیمارهای کودی بر عملکرد ریشه، عیار و عملکرد قند خالص معنیدار بود. بین تیمارهای آبیاری بیشترین عملکرد ریشه و عملکرد قند خالص بهترتیب با 47/7 و 6/8 tonn ha-1 به تیمار CI مربوط شد. گرچه اختلاف آن با تیمار PRD85 بهترتیب با 45/4 و 6/7ton ha-1 7/6 معنیدار نبود. کمترین این عملکردها با 1/26 و ton ha-1 9/3 به تیمار RDI65 اختصاص داشت. تیمار کودی f100 دارای عملکرد ریشه و عملکرد قند خالص (5/39 و ton ha-1 8/5) بیشتری نسبت به تیمار f75 ( و37/1 و 5/6 ton ha-1 ) بود.
عملکرد ریشه
عیار
کمآبیاری تنظیم شده
کمآبیاری ناقص ریشه
نیاز آبی
2015
12
22
156
141
https://jsb.areeo.ac.ir/article_105601_52b2b75c40bdeb6d9e0437af84f7647a.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
اثر اندازۀ بذر ارقام مختلف بر برخی خصوصیات جوانهزنی و بنیه گیاهچه چغندرقند
آیدین
حمیدی
محمدعلی
چگینی
ببهمنظور تعیین اثر اندازۀ بذر ارقام چغندرقند بربرخی خصوصیات مرتبط با جوانهزنی و بنیۀ گیاهچه، پژوهشی بهصورت فاکتوریل6×4 (شش رقم و چهار اندازه بذری) برپایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام توکان، دوروتیا، رستا، تربت، پارس و شریف و اندازۀ پهنای بذر 2، 3، 3/25 و 3/5 میلیمتر بودند. ابتدا طبق دستورالعمل انجمن بینالمللی آزمون بذر(ISTA) نمونه50 گرمی بذر هر رقم با استفاده از غربالهای مناسب به اندازه قطر بذرهای مورد بررسی تفکیک و وزن1000 دانه بذر نمونه هر تیمار تعیین شد. سپس بهطور تصادفی چهار تکرار50 تایی بذر انتخاب و در دمای20 درجۀ سانتیگراد به مدت چهار ساعت با دستگاه شسته شدند. برای انجام آزمون جوانهزنی استاندارد، بذرها در کاغذ جوانهزنی چیندار مرطوب کاشته شده و درون ژرمیناتور با دمای25 درجۀ سانتیگراد بهمدت14 روز قرار گرفتند. سپس درصدجوانهزنی نهایی، درصد گیاهچه عادی، سرعت، متوسط زمان و یکنواختی جوانهزنی تعیین شدند. نتایج نشان داد که اثرمتقابل رقم در اندازه بذر بر وزن1000دانه، درصد جوانهزنی نهایی، سرعت، متوسط زمان و یکنواختی جوانهزنی معنیدار بود. همچنین میانگین درصد گیاهچههای عادی در ارقام مورد بررسی تفاوت معنیدار داشت. با کاهش اندازه بذر ارقام مورد بررسی سرعت جوانهزنی افزایش و متوسط زمان جوانهزنی کاهش یافت. نتایج نشان داد در بین ارقام مورد مقایسه بهترتیب رقم شریف و تربت ازنظر قابلیت جوانهزنی و بنیه گیاهچه از سایر ارقام به صورت معنیدار برتر بودند. همچنین بذرهای رقم رستا با اندازه قطر دو میلیمتر و شریف با اندازه 3/5 میلیمتر از خصوصیات جوانهزنی و بنیه گیاهچه بالاتری برخوردار بودند.
اندازه بذر
ارقام تک جوانهای
جوانهزنی بذر و بنیه گیاهچه
2015
12
22
166
157
https://jsb.areeo.ac.ir/article_105777_721a768500efac7eaa1f948cf8532379.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
استفاده از پلیمر در پوشش دار کردن بذر چغندرقند
فرحناز
حمدی
داریوش
طالقانی
سعید
صادق زاده حمایتی
حمید
نوشاد
این تحقیق با هدف تعیین تأثیر پلیمرسنتز شده داخلی روی خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچه بذر چغندرقند در آزمایشگاه، گلخانه و مزرعه در مؤسسه تحقیقات چغندرقند در کرج طی سالهای 91-1389 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی در چهار تکرار و نه تیمار شامل بذربدون پوشش(شاهد)، بذرپوششدار با پلیمرخارجی و هفت مقدار پلیمر(دز) داخلی(بین 0/5 تا 5/3 گرم بهازای یکصد گرم بذر) اجرا شد. قوهنامیه، وزنخشک ریشهچه و ساقهچه در آزمایشگاه، بنیه بذر در گلخانه و درصدسبز و عملکرد کمی و کیفی محصول در مزرعه اندازهگیری شد. جهت تعیین تأثیر احتمالی پوشش بر زوالبذر و میزان جوانه زنی، در هفت نوبت و تأثیر در بنیه بذر در شش نوبت حداکثر تا 541 روز پساز پوششدار شدن، نمونهبرداری و بررسی شدند. نتایج حاکی از عدم وجود اختلاف معنیدار بین میانگین تیمارها از نظر میزان جوانهزنی بذر، درصدجوانه های غیرعادی در آزمایشگاه و بنیه بذر در گلخانه بود. تیمارهای مختلف پوشش پلیمری در سطح احتمال یکدرصد بر وزن خشک ریشه چه و ساقه چه تأثیر معنی داری داشتند. بیشترین وزن خشک ریشه چه معادل 306/4 گرم مربوط به تیمار 0/5گرم همراه با بذربدون پوشش معادل 3/741 گرم و بیشترین وزن خشک ساقه چه(2/463- 1/584گرم) مربوط به تیمارهای بذربدون پوشش، پلیمرخارجی و پلیمرداخلی با نسبتهای0/5 تا یک گرم در 100 گرم بذر اختصاص داشت. روند زوالبذر نشان داد که پساز گذشت 141روز از فرآوری بذر، میزان جوانهزنی کاهش و درصدجوانههای غیرعادی افزایش یافت، اختلافات هر دو مورد در سطح احتمال یکدرصد معنیدار بودند. تغییرات صفات مورد اندازهگیری، برای تیمارهای بذربدون پوشش و بذر با پوشش پلیمری مشابه بود. تأثیر زمان بر بنیه بذر، در تیمارهای موردمطالعه در سطح احتمال یکدرصد اختلاف معنیداری نشان دادند و بیشترین بنیه(81/36-79/33 درصد) به تیمار پلیمرداخلی به میزان یک تا 1/5گرم بهازای 100گرم بذر اختصاص داشت. عدمتأثیر معنیدار تیمارها بر تراکمبوته پیش و پساز عملیات تنک و در زمان برداشت نشان داد که پوشش بذر تأثیری بر استقرار بوته در سطح مزرعه ندارد. باتوجه به نتایج این مطالعه مشخص گردید که تیمار پلیمرداخلی بهمیزان یک تا 1/5گرم به ازای 100گرم بذر، جهت افزایش بنیه بذر در پروسه فرآوری نتیجه مطلوب دارد.
پلیمر
پوشش بذر
چغندرقند
جوانه زنی
زوال بذر
یکنواختی
2015
12
22
176
167
https://jsb.areeo.ac.ir/article_105780_87e421d3e92d504a8a131cdb3259be99.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
بررسی کارایی مدیریت تلفیقی علفهای هرز با استفاده ازمالچ و علفکش در چغندرقند
مجتبی
ظفریان
مهدی
نصیرپور
وجیه ا...
میرعلوی
علیرضا
جهانی
ببه منظور بررسی نقش مالچ و علفکش بر کنترل علفهای هرز در چغندرقند، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان در سه تکرار در مزرعه نمونه آستان قدس رضوی مشهد در سال زراعی 1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل:1- مالچ پلاستیک روشن، 2 - مالچ ورق متالایزر، 3- دز توصیهشده علفکش (دس مدیفام چهار لیتر در هکتار در ترکیب با یک لیتر هالوکسی فوپ-آر-متیل یک لیتر در هکتار )، 4- نصف دز توصیهشده علفکش (دس مدیفام دو لیتر در هکتار در ترکیب با 0/5 لیتر هالوکسی فوپ-آر-متیل در هکتار)، 5- ترکیب مالچ پلاستیک روشن و دز توصیهشده، 6- ترکیب مالچ پلاستیک روشن و نصف دز توصیهشده،7- ترکیب ورق متالایزر و دز توصیهشده، 8- مالچ ورق متالایزر و نصف دز توصیهشده،9- شاهد با علفهرز و 10- وجین کامل بود. نتایج نشان داد تیمارهای مالچ ورق متالایزر و پلاستیک روشن و ترکیب آنها با دز توصیهشده و نصف دز توصیهشده علفکش به خوبی صفات تعداد و وزن خشک علفهرز را به ترتیب از 40 و 60 روز پس از کاشت کاهش و وزن خشک چغندرقند را از 60 روز پس از کاشت افزایش دادند. این تأثیر موجب افزایش عملکرد ریشه چغندرقند شد بهطوری که در مواردی اثرات آن شبیه اثر تیمار وجین کامل بود. در مجموع با در نظرگرفتن دو عامل هزینه و اعمال کمترین خسارت بر محیط زیست، کاربرد مالچ ورق متالایزر و یا ترکیب آن با دز توصیهشده علفکش که کاربرد علفکش را محدود بر روی ردیف کاشت می نماید در شرایط این تحقیق بهترین تیمار بود.
کنترل شیمیایی
کنترل غیرشیمیایی
مالچ پلاستیکی
ورق متالایزر
2015
12
22
187
177
https://jsb.areeo.ac.ir/article_12467_3ce327fe691e06c9c5e96c6991b87f75.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
بررسی اثرات بیولوژیکی ترکیبات ساپونینی استخراجی از برگ چغندرقند (Beta vulgaris)، روی شته خالدار یونجه (Therioaphis maculata)
مهدی
کاکایی
حجت اله
مظاهری لقب
در آزمایش حاضر، نقش بیولوژیکی ساپونینهای برگ چغندرقند در سنجشهای زیستی شته خالدار یونجه با به کار گیری تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک مطالعه شد. بعد از استخراج ساپونین از برگ و تأیید وجود ساپونین، سه غلظت از ساپونینها، به علاوه یک تیمار جیره غذایی فاقد ساپونین (شاهد) در پنج تکرار مورد تغذیه اجباری شته قرار گرفتند. وضعیت زنده مانی و باروری آنها ارزیابی و مورد تجزیه آماری قرار گرفت. نتایج زیستسنجی، نه تنها اختلال در باروری را نشان داد بلکه، سمیت ساپونین برگ برای شته ها را در غلظت یک میلیگرم در میلیلیتر ثابت کرد. برعکس، غلظت پایین ساپونین (1/0 میلیگرم در میلیلیتر) نسبت به دو تیمار ساپونیندار دیگر واجد اثرات مفید حیاتی یک برای تولید پوره بود. غلظتهای متوسط نیز باعث کاهش 50 درصدی باروری شتهها نسبت به تیمار شاهد شدند. نتیجه حاصل از کروماتوگرافی، بیان دو لکه متراکم ساپونین ترپنوئیدی برگ روی پلیت TLC بود. نتیجهکلی اینکه ترکیبات ساپونینی برگ چغندرقند واجد اثرات بیولوژیکی هستند. لذا، علاوه بر این که امکان استفاده از ساپونین برگ چغندرقند برای کنترل آفات از طریق اصلاح و ایجاد تحمل در گیاهان وجود دارد، میتوان بعد از آزمایشات خاص، از آنها به عنوان سم بیولوژیک و حتی دارو نیز استفاده کرد.
واژگان کلیدی: اثرات زیستی
برگ چغندرقند
ساپونین
شته خالدار یونجه
کروماتوگرافی لایه نازک
2015
12
22
199
189
https://jsb.areeo.ac.ir/article_105779_9455905b6f6e56c1ebcb6f807919e378.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
محاسبه انواع کارایی چغندرقندکاران بروجرد با استفاده از رهیافت تحلیل پوششی دادهها (DEA)
حدیث
کاوند
علیرضا
سرگزی
هدف از این مطالعه، تعیین کارایی چغندرقندکاران شهرستان بروجرد میباشد. تحقیق بر مبنای تحلیل پوششی دادهها بوده و دادههای تحقیق در سال زراعی 90-1389 از طریق نمونهگیری تصادفی ساده با تکمیل 100 پرسشنامه و مصاحبه حضوری از چغندرقندکاران جمعآوری شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که متوسط کارایی فنی، اقتصادی و تخصیصی در حالت بازده ثابت نسبت به مقیاس به ترتیب برابر 0/83، 0/79 و 0/84 و در حالت بازده متغیر برابر 0/88، 0/78 و 0/83 میباشد. طبق نتایج بدست آمده، با اجرای برنامههای افزایش کارایی فنی و اقتصادی کشاورزان، بدون تغییر در سطح فنآوری و منابع به کار رفته، میتوان تولید و سود را افزایش داد. همچنین برگزاری دورههای آموزشی در ارتقای سطح مدیریت کشاورزان مؤثر میباشد.
تحلیل پوششی دادهها
کارایی فنی
کارایی اقتصادی
کارایی تخصیصی
2015
12
22
209
201
https://jsb.areeo.ac.ir/article_102285_044f09430c752d359a862062e3a2291a.pdf
چغندرقند
1735-0670
1735-0670
1394
31
2
محاسبه کارآیی فنی چغندرقندکاران خراسان رضوی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی دادهها (DEA) و تحلیل مرزی تصادفی (SFA)
جواد
شهرکی
علی
سردار شهرکی
چغندرقند یکی از مهمترین محصولات زراعی در استان خراسان رضوی است، که نقش بسزایی در اقتصاد این منطقه دارد. لذا بررسی کارایی این محصول مهم به نظر میرسد. برای تحلیل اطلاعات از دو روش تحلیل پوششی دادهها و تحلیل مرزی تصادفی استفاده شد. دادههای مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه در سه شهرستان چناران، نیشابور و قوچان از 190 بهرهبردار چغندرقند در سال زراعی 91-1390 جمع آوری شد. نتایج مدل تحلیل مرزی تصادفی نشان داد که، کارایی فنی در شهرستانهای چناران، نیشابور و قوچان به ترتیب 65، 68 و 60 درصد میباشد. اما نتایج مدل تحلیل پوششی دادهها نشان داد، چناران بیشترین کارایی مقیاس را با مقدار 76 درصد به خود اختصاص داده است و نتایج مشابه برای نیشابور و قوچان به ترتیب 61 و 58 درصد بدست آمد، لذا نتایج هر دو مدل حاکی از آن است که پتانسیل زیادی در جهت افزایش و بهبود کارایی در منطقه مورد مطالعه وجود دارد. همچنین 73 تا 79 درصد از مزارع چغندرقند مورد بررسی در حالت بازده صعودی نسبت به مقیاس عمل کردهاند. لذا مصرف بیشتر نهادهها جهت افزایش تولید و درآمد زارعین تصمیم مناسبی میباشد، تا از این راه افزایش تولید و در نتیجه بهبود و افزایش کارآیی حاصل شود.
تحلیل پوششی دادهها
تحلیل مرزی تصادفی
چغندرقند
کارآیی
2015
12
22
224
211
https://jsb.areeo.ac.ir/article_103658_bc1c4bce3b6e3517789c073310305586.pdf